Profielpagina Martijn de Greef - gemeente Gemert-Bakel

De gemeente Gemert-Bakel is al sinds 1989 met ecologisch bermbeheer bezig en de gemeente ecoloog/ vakspecialist groen Martijn de Greef zet zich hier met hart en ziel voor in.

Uit de nominatie van Martijn de Greef

Martijn de Greef stelt alles in het werk om de bermen en meerdere grasveldjes ecologisch te beheren en werkt daarbij samen met de plaatselijke IVN-werkgroep. Vele vrijwilligers van IVN hebben met veel plezier en nuttig gewerkt om een goed beeld van MijnBermBloeit neer te zetten.

Hoe communiceert deze beheerder over het bermbeheer?

• Martijn zet artikelen in het plaatselijk Nieuwsblad, op de gemeentelijke website en op social media.
• Hij betrekt natuurverenigingen bij het ecologisch uitvoeren van allerlei natuurprojecten om bermen en veldjes te monitoren zodat duidelijk is wat er groeit en wat er vliegt en hoe de nectar index is of er verbeteringen mogelijk zijn.
• Er zijn ook projecten via scholen om kinderen te betrekken bij de natuur in hun gemeente.

In mijn baan als vakspecialist groen, natuur en landschap bij de gemeente Gemert-Bakel heb ik de mogelijkheid om te werken aan het behoud en waar mogelijk het verhogen van de biodiversiteit. Ecologisch beheer van Bermen, veldjes en wadi’s speelt hierbij een zeer belangrijke rol!

In de schijnwerpers staan past eigenlijk niet zo bij mij… Laat me maar lekker op de achtergrond bezig zijn met de aanleg en het beheer van groen in onze mooie gemeente en genieten van de resultaten die ik buiten zie. Natuurlijk vind ik het wel erg bijzonder dat ik samen met deze drie collega bermbeheerders ben genomineerd als Bovenste Beste Bermbeheerder!

Een Bovenste Beste Bermbeheerder ben je natuurlijk niet alleen! Verschillende (ex)collega’s en vele vrijwilligers hebben de basis gelegd voor het ecologisch bermbeheer binnen de gemeente Gemert-Bakel en blijven zich hier samen met mij voor inzetten!

Ecologisch Bermbeheer Gemeente Gemert-Bakel

De gemeente Gemert-Bakel zet al lange tijd (vanaf 1989) in op ecologisch beheer van bermen en andere terreinen met kruidenrijk grasland. Het ecologisch maaibeheer is onderverdeeld in twee onderdelen:

Bermen

Op alle bermen wordt een ecologisch beheer van extensief maaien en afvoeren uitgevoerd of wordt van maaien afgezien en mogen struwelen en houtsingels ontstaan. In totaal wordt op ca. 105 ha gemaaid en afgevoerd.

Hierbij worden de volgende beheervormen gehanteerd:

• Graskruidenberm 2 (2 x per jaar maaien en afvoeren): 9 ha
• Graskruidenberm 1 (1 x per jaar maaien en afvoeren): 24 ha
• Ruigtekruidenberm 1 (1 x per twee jaar maaien en afvoeren): 60 ha
• Struweelberm (1x per 5 jaar maaien en afvoeren): 12 ha

De ruigtekruidenbermen zijn onderverdeeld in de bermen die in de oneven jaren worden gemaaid en bermen die in de even jaren worden gemaaid. In veel gevallen wordt aan één zijde van de weg gemaaid en blijft de vegetatie aan de andere zijde staan.

Bij jaarlijks te maaien bermen wordt gewerkt volgens een checklist gefaseerd beheer waarbij in iedere berm ca. 15% van de vegetatie behouden moet blijven.

De struweelbermen liggen verspreid over de gemeente en bij het maaibeheer wordt rekening gehouden met fasering/spreiding.

Met dit maaibeheer blijft iedere winter ca. 32 ha bermvegetatie staan waarin bijen en andere insecten kunnen overwinteren en vogels en kleine zoogdieren voedsel kunnen vinden. Dit komt neer op ca. 30% van de totale gras-kruidenvegetatie in de bermen.

Kruidenrijk grasland

Bijzonder voor de gemeente Gemert-Bakel is de ruime hoeveelheid kruidenrijk grasland binnen het openbaar groen. Binnen (en buiten) de bebouwde kom liggen verschillende terreinen die zijn ingericht als kruidenrijk grasland (ingezaaid met inheemse en autochtone kruidemengsels), natuurlijk beplanting van inheemse struiken en bomen en kleine hoogstamfruitboomgaardjes. Wadi’s worden in de gemeente standaard ingericht als kruidenrijk grasland, waardoor dit aandeel natuurlijk groen de komende jaren alleen nog maar zal toenemen. Een mooie combinatie van waterberging en het verhogen van de biodiversiteit!

In totaal ruim 30 hectare kruidenrijk grasland (buiten de EVZ’s en bos- en natuurterreinen). Kort samengevat bestaat dit maaibeheer uit het één of twee keer per jaar maaien, verzamelen en afvoeren van de vegetatie (hooibeheer). De eerste maaibeurt vindt plaats in de periode 15 juni- juli en de tweede maaibeurt in de periode tussen 15 september en 15 oktober. Hierbij blijft bij iedere maaibeurt minimaal ca. 30% van de vegetatie behouden als rust-, voedsel-, voortplantings- en overwinteringsgebied voor de dieren die in en van deze terreinen leven. Voor aanvang van iedere maaibeurt worden de terreinen bezocht en wordt aangegeven welke delen ongemaaid dienen te blijven.

Naast het maaibeheer wordt ook een aantal locaties begraasd door schapen. Hierbij gaan we in feite op dezelfde manier te werk. De eerste begrazingsronde ligt in de periode 15 juni-juli en de tweede begrazingsronde in 15 september – oktober. Door drukbegrazing met schapen wordt het terrein ook als het ware ‘gemaaid’. Het begrazingsbeheer wordt met name toegepast op voor maaimaterieel moeilijk toegankelijke terreinen. Jaarlijks wordt een informatiedag georganiseerd in een van de begrazingsgebieden. Deze dag wordt georganiseerd met de buurtvereniging/bewonersgroep van de aangrenzende straat/wijk. Naast een demonstratie schapenscheren wordt uitleg gegeven over schapenbegrazing en het nut van het ecologisch beheer van dit soort terreinen.

Monitoring

Om de ontwikkelingen in het vakgebied te blijven volgen probeer ik regelmatig deel te nemen aan cursussen en workshop met betrekking tot ecologisch maaibeheer. In 2020 heb ik de cursus ‘kleurkeur gevorderden’ gevolgd. Een interessante cursus voor iedereen die aan de slag wil met ecologisch maaibeheer. Gelukkig bleken we met het ecologisch maaibeheer in de gemeente Gemert-Bakel te voldoen aan de eisen/voorwaarden die binnen Kleurkeur worden gesteld! Alleen op het gebied van monitoring voldeden we duidelijk niet…

In 2021 zijn we in samenwerking met de plantenwerkgroep van het IVN Gemert-Bakel dan ook gestart met een inhaalslag.

Op 81 terreinen waar ecologisch maaibeheer wordt uitgevoerd is door vrijwilligers de nectarindex bepaald. De komende jaren blijft de plantenwerkgroep deze monitoring uitvoeren zodat we de nectarindex van alle terreinen minimaal 1 keer per 3 jaar bepalen. De aandachtspunten uit de monitoring worden meegenomen in het beheer.

Het monitoren van terreinen door vrijwilligers blijkt direct ook een van de beste vormen van communicatie! Tijdens de inventarisatiewerkzaamheden stellen aanwonenden en voorbijgangers vaak vragen en volgen interessante gesprekken over de waarde van kruidenrijk grasland!

Samen werken aan biodiversiteit in de gemeente Gemert-Bakel

Door het uitvoeren van ecologisch bermbeheer draagt de gemeente Gemert-Bakel bij aan het behoud en daar waar mogelijk het verhogen van de biodiversiteit. Dit is echter niet mogelijk zonder voldoende draagvlak en hulp van de inwoners van onze gemeente. Er is dan ook een goede samenwerking met de vele natuurverenigingen die onze gemeente rijk is!

Al deze verenigingen zijn ieder op hun eigen manier en werkgebied zeer actief op het gebied van groen, natuur en landschap. De nominatie voor de Bovenste Beste Bermbeheerder is dan ook mede de verdienste van deze vele vrijwilligers!

Artikel Twee BovensteBeste Bermbeheerders

In het themanummer bijen en stad en dorp stond in maart 2021 een artikel over de bermbeheerders van de gemeenten Gouda en Gemert-Bakel

Lees het artikel

Ga naar de stempagina