goudgele boorder Gortyna flavago

Familie
uilen (NOCTUIDAE)
Onderfamilie
Hadeninae / Gortyna flavago
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt verspreid over het land voor. RL: kwetsbaar.

Rode lijst
kwetsbaar

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 16-19 mm. Deze uil is goed te herkennen aan het goudgele middenveld op de purper- of bruinachtig grijze voorvleugel. De vleugel is vrij breed en heeft een flauwe S-vormige achterrand, waardoor de vleugelpunt enigszins naar buiten uitsteekt. Het goudgele middenveld wordt geaccentueerd door lijnen langs de randen en door een dikkere roodachtige middelste dwarslijn en roodachtige spikkels. De ringvlek, de tapvlek en de niervlek hebben dezelfde goudgele kleur als het middenveld, maar zijn donker omrand. Langs de achterrand bevindt zich een eveneens goudgele band en in het wortelveld ligt een goudgele vlek langs de voorrand. Er is weinig variatie.

Kenmerken rups

Tot 35 mm; lichaam geelachtig wit, soms met purperachtig rode zweem, vlekjes en nekschild op segment één donkerbruin; kop okerachtig bruin.

Gelijkende soorten vlinder

De oranje o-vlinder (Pyrrhia umbra) mist het donkere wortelveld en de opvallende, contrasterende ringvlek.

oranje o-vlinder
Pyrrhia umbra
NOCTUIDAE: Hadeninae

Vliegtijd en gedrag

Half juli-half oktober in één generatie. De vlinders komen op licht en rusten ´s nachts op de waardplant.

Levenscyclus

Rups: april-augustus. De rups leeft in de onderste delen van de stengel van de waardplant, waar ook de verpopping plaatsvindt. De soort overwintert als ei.

Waardplanten

Diverse kruidachtige planten, waaronder zuring, vingerhoedskruid, kruiskruid, koninginnenkruid, toorts, helmkruid, klit en distels.

Habitat

Ruige graslanden en andere grazige plaatsen, bosranden, slootkanten en moerassen; soms tuinen.

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt verspreid over het land voor. RL: kwetsbaar.

België

Vrij zeldzaam in het hele land. Komt wijdverbreid voor in lage aantallen.

Mondiaal

Europa noordelijk tot Midden-Schotland, Zuid-Noorwegen, Zuid-Zweden, Zuid-Finland en zuidelijk tot Centraal-Spanje, Sicilië en Noord-Griekenland. Klein-Azië, West-Azië en Midden-Azië tot Altaj.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Frosted Orange
Duitse naam
Kletteneule
Franse naam
le Drap d'or , la Noctuelle de l'artichaut
Oud Nederlandse naam
goudlakense vlinder
Synoniemen
Xanthia flavago, Xanthoecia flavago, Gortyna ochracea
Toelichting Nederlandse naam

De rupsen van veel uiltjes dringen door in de stengel van planten; ze eten en groeien daar.
Goudgeel is de grondkleur van deze mooie boorder.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Gortyna: gortyna is een stad op Kreta; een naam zonder enthomologische achtergrond.
flavago: flavus is geel. Voor de uitgang -ago zie bij X. citrago.

Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

psi-uil
Acronicta psi

erwtenuil
Ceramica pisi

goudvenstertje
Plusia festucae

geoogde worteluil
Agrotis clavis

vale duinrietboorder
Photedes extrema

drielijnuil
Charanyca trigrammica

alle soorten uit deze familie