wilgenwespvlinder Synanthedon formicaeformis

Voorvleugellengte: 9-11 mm. Kenmerkend voor deze soort is de combinatie van de rode band op het achterlijf en het relatief brede rode veld in het voorvleugeluiteinde. Het dwarsbandje op de voorvleugel is smal en heeft doorgaans een donker roodbruine, soms lichtere rode kleur. Bij het uitkomen heeft de vlinder op het achterlijf twee banden van losse gele schubjes, die echter tijdens de eerste vlucht verdwijnen en dus vrijwel nooit worden waargenomen. Het staartpluimpje is zwart, bij verse exemplaren zijn opvallende witte haren te zien aan de zijkanten. De poten zijn zwart met drie witte bandjes. Het wit aan de top van de antennen is niet altijd zichtbaar.

Zie de appelglasvlinder (S. myopaeformis) en de berkenglasvlinder (S. culiciformis).

Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen de genoemde soorten.

Frambozenglasvlinder (Pennisetia hylaeiformis), hoornaarvlinder (Sesia apiformis), gekraagde wespvlinder (Sesia bembeciformis), populierenwespvlinder (Paranthrene tabaniformis), elzenwespvlinder (Synanthedon spheciformis), berkenglasvlinder (Synanthedon culiciformis), eikenwespvlinder (Synanthedon vespiformis), appelglasvlinder (Synanthedon myopaeformis), bessenglasvlinder (Synanthedon tipuliformis), klaverwespvlinder (Bembecia ichneumoniformis), wolfsmelkwespvlinder (Chamaesphecia tenthrediniformis) en schijn-wolfsmelkwespvlinder (Chamaesphecia empiformis).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Half mei-begin augustus in één generatie. Vroeg in de morgen kunnen de vlinders rustend op bladeren of boomstammen worden aangetroffen; ook bloemen worden geregeld bezocht. De mannetjes reageren op feromoonpreparaten, gewoonlijk na de middag.

Rups: augustus-mei. De rups leeft in stammen, takken en twijgen van de waardplant; vaak ook in gezwellen of gallen. Soms wordt houtpoeder gevonden op plekken waar de boom beschadigd is. De soort overwintert als halfvolgroeide rups.

Diverse soorten wilg; in de duinen vooral kruipwilg.

Vooral grienden langs de grote rivieren. Ook andere vochtige en moerasachtige plaatsen met wilgen, zoals extensief beheerde graslanden en natte duinvalleien.

Vrij algemeen. Komt vooral in het rivierengebied, in de duinen en in veengebieden in het westen en noordoosten van het land voor. RL: niet bedreigd.

Vrij algemeen in het hele land.

Een soort met een groot areaal. Is uit alle Europese landen bekend. Alleen niet in Zuid-Griekenland en niet op de Middellandse Zee-eilanden. Naar het noorden is het een van de soorten die het verst boven de poolcirkel voorkomt. Naar het oosten is niet voldoende over de verspreiding bekend; de grens ligt ergens in Siberië. Nog meer naar het oosten komt de nabije verwant S. herzi (Spatenka & Gorbunov, 1992) voor en in Noord-Amerika S. bolteri (Edwards, 1883).

Een aantal soorten binnen de Sesiidae-familie heeft veel gelijkenis met wespen vandaar dat zeven soorten binnen deze familie met wespvlinder worden aangeduid.
De rups van deze soort leeft op wilgensoorten.

Meer over Nederlandse namen

Synanthedon: sun is dichtbij en anthedon is de bloemenliefhebber; bedoeld wordt lijkend op een bij.
formicaeformis: formica is een mier en formis, forma is lijkt op.