cipresdwergspanner Eupithecia phoeniceata

Familie: spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie: Larentiinae / Eupithecia phoeniceata
Groep: Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen: (goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid: Zeldzaam. Sinds de eerste twee exemplaren van deze soort in 2005 in Oost-Souburg, wordt de cipresdwergspanner af en toe waargenomen op enkele plaatsen in Zeeland en elders in het land.
Rode lijst: nieuwkomer

Verspreiding

Vliegtijd

Kenmerken vlinder: Voorvleugellengte: 10-11 mm. Goed te herkennen aan het unieke patroon van zwarte strepen in het midden van de vrij smalle lichtbruine voorvleugel en de opvallende zwarte band aan de basis van het achterlijf.
Gelijkende soorten rups: De rupsen van de Eupithecia-soorten lijken veel op elkaar. Bij determinatie kan de waardplant een handig hulpmiddel zijn.

Vliegtijd en gedrag: Augustus-september in één generatie. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen op licht.
Levenscyclus: Rups: oktober-mei. De soort overwintert als rups in een losse cocon tussen de naalden van de waardplant.
Waardplanten: (Gekweekte) soorten cipres en jeneverbes; ook coniferen.
Habitat: Parken, tuinen en andere plaatsen waar de waardplant groeit.; parken

tuinen

Zeldzaamheid: Zeldzaam. Sinds de eerste twee exemplaren van deze soort in 2005 in Oost-Souburg, wordt de cipresdwergspanner af en toe waargenomen op enkele plaatsen in Zeeland en elders in het land.
België: Zeer zeldzaam. De eerste Belgische waarneming dateert van 2006, maar tegenwoordig jaarlijks in lage aantallen gemeld aan de kust.
Mondiaal: De cipresdwergspanner heeft een Mediterrane verspreiding en is sinds 1959 bekend uit Groot-Brittannië.
Trend op lange en korte termijn: Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden: Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.; voor 1950

1950 - 1979

1980 - 1999

2000 - feb 2016

Engelse naam

Cypress Pug

Franse naam

l'Eupithécie du genévrier rouge

Toelichting Nederlandse naam

Alle soorten uit het Genus Eupithecia plus nog een aantal andere kleine spanners zijn samengebracht onder de groepsnaam dwergspanner.
Cipres is een belangrijke waardplant van deze dwergspanner.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Eupithecia: eu is goed, goedig en pithex, pithekos is een dwerg. De vlinders hebben een aantrekkelijk uiterlijk en zijn klein. Haworth schrijft: mooie vlinders, als ze rusten zien ze er prachtig uit: de vleugels gespreid en vlak, elegant gedrukt tegen de ondergrond; eigenlijk helemaal ontworpen om ze in vlinderkasten te verzamelen.

Auteursnaam en jaartal

(Rambur, 1834)