hopsnuituil Hypena rostralis

De hopsnuituil overwintert als vlinder in een holle boom, een bunker of binnenshuis.
Familie
spinneruilen (EREBIDAE)
Onderfamilie
Hypeninae / Hypena rostralis
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt verspreid over het land voor. RL: niet bedreigd.

Rode lijst
niet bedreigd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 13-15 mm. Deze snuituil is door de relatief smalle voorvleugel goed te onderscheiden van de andere snuituilen. De meeste exemplaren hebben een lichtbruine grondkleur met een variabel patroon van donkere vlekken; sommige vlinders zijn echter tamelijk effen. Vaak is de binnenste helft van de vleugel donkerder dan de rest van de voorvleugel. In het middenveld bevindt zich bij duidelijk getekende vlinders tussen de kleine ronde ringvlek en de niervlek een smalle donkere streep, waardoor een soort ’knoopsgat’ zichtbaar is. Halverwege de voorvleugel is vaak een donkere, licht afgezette dwarslijn zichtbaar. Evenals de verwante uilen heeft deze soort een opvallende 'snuit', gevormd door de lange palpen.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de brandnetelsnuituil (H. obesalis) en de dubbelstipsnuituil (H. obsitalis).

dubbelstipsnuituil
Hypena obsitalis
EREBIDAE: Hypeninae

brandnetelsnuituil
Hypena obesalis
EREBIDAE: Hypeninae

Gelijkende soorten rups

Bosbessnuituil (Hypena crassalis) en bruine snuituil (Hypena proboscidalis).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

bruine snuituil
Hypena proboscidalis
EREBIDAE: Hypeninae

bosbessnuituil
Hypena crassalis
EREBIDAE: Hypeninae

Vliegtijd en gedrag

Eind juli-oktober en na de overwintering opnieuw van maart-half juni. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken overrijpe bramen en bloemen van onder andere klimop.

Levenscyclus

Rups: mei-augustus. De verpopping vindt plaats aan de onderzijde van een blad van de waardplant. De soort overwintert als vlinder in een holle boom, een bunker of een andere beschutte plaats; ook binnenshuis.

Waardplanten

Hop.

Habitat

Bosranden, struwelen, open plekken in het bos, slootkanten en rivieroevers met een dichte begroeiing van hop.

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt verspreid over het land voor. RL: niet bedreigd.

België

Vrij algemeen in het hele land, maar doorgaans waargenomen in lage aantallen. Zeldzamer in Zuid-België.

Mondiaal

Van het noorden van de Middellandse zee tot Midden-Engeland en de Noorse zuidkust. Van West naar Oost: van het Iberisch schiereiland via de Oeral en de Kaukasus en grote delen van Voor- en Centraal-Azië tot het Oessoeri-gebied en Japan.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Buttoned Snout
Duitse naam
Hopfen-Schnabeleule
Franse naam
le Toupet
Oud Nederlandse naam
kleine snuitvlinder
Toelichting Nederlandse naam

De snuituilen hebben opvallend naar voren uitstekende palpen (de snuit) op de kop van de vlinder.
De enige waardplant van deze soort is hop.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Hypena: hypene is een snor of een baard, naar de behaarde labiale palpen en mogelijk ook naar de haarborsteltjes die op de poten van een aantal soorten zitten. Hypena had aanvankelijk de status van een familie.
rostralis: rostrum is de snavel van een vogel, naar de lange labiale palpen.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Soorten uit dezelfde familie spinneruilen (EREBIDAE)

klein muisbeertje
Pelosia obtusa

donkerbruine snuituil
Idia calvaria

wit weeskind
Catephia alchymista

GelijndeMicroUil

gelijnde micro-uil
Schrankia taenialis

mendicabeer
Diaphora mendica

klein kokerbeertje
Eilema pygmaeola

alle soorten uit deze familie