walstrospanner Costaconvexa polygrammata

Een dagactieve soort is de walstrospanner, die op de Veluwe voorkomt en ook in Drenthe.
Familie
spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie
Larentiinae / Costaconvexa polygrammata
Groep
Nachtvlinder die zowel dagactief als nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(moeilijk tot zeer moeilijk te determineren)
Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Een soort die sinds een aantal jaren op de Veluwe plaatselijk een gewone verschijning is; komt ook voor in Drenthe en Zuidoost-Friesland. Slechts een enkele keer wordt de soort buiten deze gebieden aangetroffen. Was vroeger bekend uit het oosten van Noord-Brabant en het midden van Limburg. RL: niet bedreigd.

Rode lijst
niet bedreigd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 11-12 mm. Deze spanner heeft een mat strokleurig uiterlijk waarbij de achtervleugel iets lichter is dan de voorvleugel. Over de voor- en achtervleugel lopen vele dunne dwarslijnen. In dit lijnenpatroon vallen bij het mannetje twee donkerbruine of zwartachtige smalle banden op de voorvleugel op. De binnenste band loopt van de binnenrand tot net voor de middenstip en de buitenste band loopt ongeveer vanaf de voorrand tot halverwege de vleugel, waar hij vervaagt. Bij het vrouwtje zijn deze banden zwak en lichtbruin. Zowel het mannetje als het vrouwtje heeft een bleek schuin streepje in de voorvleugelpunt en de vleugelzoom is donker getint. De tekening kan variëren in intensiteit.

Gelijkende soorten vlinder

De moeraswalstrospanner (Orthonama vittata) heeft een fors donker streepje in de vleugelpunt dat lijkt samen te vloeien met de buitenste dwarsband. Zie ook de echt-walstrospanner (Phibalapteryx virgata).

moeraswalstrospanner
Orthonama vittata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

echt-walstrospanner
Phibalapteryx virgata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

Gelijkende soorten rups

Vroege walstrospanner (Colostygia multistrigaria).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

vroege walstrospanner
Colostygia multistrigaria
GEOMETRIDAE: Larentiinae

Vliegtijd en gedrag

Half maart-eind september in drie generaties. De vlinders vliegen in de namiddag en in de schemering. Ze komen op licht en op bloeiwijzen van grassen en jakobskruiskruid.

Levenscyclus

Rups: april-oktober in drie generaties. De soort overwintert als pop in een cocon in de strooisellaag.

Waardplanten

Vooral liggend walstro.

Habitat

Vooral heiden en dan met name de randvegetaties; ook lariksbossen met een ondergroei van liggend walstro.

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Een soort die sinds een aantal jaren op de Veluwe plaatselijk een gewone verschijning is; komt ook voor in Drenthe en Zuidoost-Friesland. Slechts een enkele keer wordt de soort buiten deze gebieden aangetroffen. Was vroeger bekend uit het oosten van Noord-Brabant en het midden van Limburg. RL: niet bedreigd.

België

Verdwenen. Vroeger gekend uit de kuststreek, Luik en Luxemburg; is al lange tijd niet meer in België waargenomen.

Mondiaal

Noord-Afrika, het Iberisch Schiereiland, West- en Midden-Europa inclusief de Britse eilanden tot Rusland; in het noorden tot Zuid-Scandinavië, in het zuiden tot de westelijke Middellandse Zee-eilanden, Italië, de Balkanlanden en de Zwarte Zee en het Kaspische gebied tot Pamir.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Many-lined
Duitse naam
Viellinien-Blattspanner
Franse naam
la Phalène convexe
Synoniemen
Euphyia polygrammata, Phibalapteryx polygrammata
Toelichting Nederlandse naam

Walstro is een belangrijke waardplant van deze spannersoort.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Costaconvexa: costa is een rib, een ribbel, een nerf of de rand van een vleugel en convexus is gebogen, convex. Dit verwijst naar de bocht in de costa van de voorvleugels. Het moet gezegd: er zijn wel soorten met opmerkelijker gebogen costa's.
polygrammata: polus is veel en gramma, grammata is lijnen, dus met veel lijnen.

Auteursnaam en jaartal
(Borkhausen, 1794)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

gevlekte spikkelspanner
Alcis deversata

marmerspanner
Ecliptopera silaceata

kleine groenbandspanner
Colostygia pectinataria

zwartvlekdwergspanner
Eupithecia centaureata

lieveling
Timandra comae

taxusspikkelspanner
Peribatodes rhomboidaria

alle soorten uit deze familie