oranje wortelboorder Triodia sylvina

Familie

wortelboorders (HEPIALIDAE)

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor; lokaal soms talrijk.

Rode lijst

niet bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Eind juli-begin september in één generatie. De vlinders vliegen vanaf de vroege schemering en komen goed op licht; ze worden ook vaak aangetrokken door stadsverlichting.

Levenscyclus

Rups: september-juni. De rups, die onder de grond leeft en zich voedt met wortels en (ondergrondse) stengeldelen, overwintert tweemaal en verpopt zich in de grond.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Orange Swift

Duitse naam

Ampfer-Wurzelbohrer

Franse naam

la Sylvine

Oud Nederlandse naam

zuringwortelboorder

Synoniemen

Hepialus sylvina, Hepialus sylvinus, Hepialus hamma

Meer

Toelichting Nederlandse naam

De rups van een wortelboorder boort gangen in de wortels van de waardplant.
De grondkleur van de vleugels is oranje. In Engeland orange swift.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

sylvina: sylvinus is een afwijkende spelling van sylvanus (silvanus); dit betekent: deeluitmakend van bos, het leefgebied van de soort hoewel deze vlinder niet uitsluitend in bossen voorkomt.

Auteursnaam en jaartal

(Linnaeus, 1761)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: ♂ 12-18 mm, ♀ 15-26 mm. Het mannetje heeft een kenmerkende oranjebruine voorvleugel, met twee donkergerande witachtige diagonale lijnen die een omgekeerde V vormen (de lijnen raken elkaar echter niet). Deze lijnen zijn nogal smal, tamelijk recht en ononderbroken. Het vrouwtje is iets groter en minder contrastrijk gekleurd dan het mannetje. De grootte is zeer variabel.

Kenmerken rups

25-30 mm. Het lijf glimt en is vieswit; de kop is oranjebruin en de platen zijn een fractie lichter dan de kop; de stigma’s zijn donkerbruin.

Gelijkende soorten vlinder

Het minder contrastrijk gekleurde vrouwtje lijkt soms op de blekere vorm van de gemarmerde wortelboorder (Korscheltellus fusconebulosa); deze laatste heeft echter een witte vlek op de vleugelwortel en in het midden van de voorvleugel en bovendien geblokte franje. Zie ook de slawortelboorder (Pharmacis lupulina). Bij twijfel kan de vliegtijd hulp bieden.

Gelijkende soorten rups

Slawortelboorder (Pharmacis lupulina), gemarmerde wortelboorder (Korscheltellus fusconebulosa), heidewortelboorder (Phymatopus hecta) en
hopwortelboorder (Hepialus humuli).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Wegbermen, bosranden, ruige graslanden en tuinen.

Planten

Diverse kruidachtige planten, waaronder zuring, paardenbloem en adelaarsvaren; waarschijnlijk ook grassen.

Waardplant

Adelaarsvaren
Pteridium

Zuring
Rumex

Paardenbloem
Taraxacum

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie wortelboorders (HEPIALIDAE)

Alle soorten uit deze familie