Nieuwsbericht

Maansikkeluil zorgt voor najaarspiek in BIMAG

maandag 24 november 2025

Al zeven jaar zetten enthousiaste agrariërs zich in voor het project BIMAG, waarbinnen nachtvlinders worden geteld in het agrarisch gebied. In 2025 zijn er in totaal 37.118 exemplaren gevangen. In tegenstelling tot eerdere jaren was in 2025 de maansikkeluil de meest gevangen soort, en dit zorgde voor een najaarspiek in het aantal waarnemingen.

LedEmmer om nachtvlinders mee te monitoren (Bron: Annick van der Laan) LedEmmer om nachtvlinders mee te monitoren (Bron: Annick van der Laan)

Sinds 2019 werken LTO-Noord, BoerenNatuur en De Vlinderstichting samen binnen het project BIMAG (Boeren InsectenMonitoring Agrarische Gebieden). Boeren doen hier vrijwillig aan mee en steken er jaarlijks veel tijd in. Met LedEmmers tellen zij een aantal keer per jaar nachtvlinders op het erf, op een perceel en op een natuurmaatregel, zoals een akkerrand of houtsingel. Het project begon in 2019 met 22 deelnemers en is in zeven jaar uitgegroeid tot 154 tellende deelnemers in 2025. Maar liefst zeven van hen tellen al alle zeven jaren. BIMAG maakt in totaal 70 procent uit van alle meetpunten in agrarisch gebied en speelt dus een belangrijke rol in de dataverzameling in agrarisch gebied.

Resultaten

In 2025 zijn er door de 154 deelnemers in totaal 37.118 macronachtvlinders gevangen. 2025 was ook het jaar waarin de honderdduizendste nachtvlinder binnen BIMAG werd gevangen. De top 10 meest gevangen soorten bestond uit de maansikkeluil, gewone breedvleugeluil, gewone grasuil, zwarte c-uil, huismoeder, bleke grasuil, witte tijger, halmrupsvlinder/weidehalmuiltje, vierkantvlekuil en stompvleugelgrasuil. Gezamenlijk waren deze tien soorten goed voor bijna 50 procent van het totaal aantal gevangen macronachtvlinders in 2025.

Gemiddeld aantal macronachtvlinders gevangen per nacht per LedEmmer door het meetjaar heen in 2019 tot en met 2024 (oranje lijn) en 2025 (bruine lijn) (Bron: BIMAG) Gemiddeld aantal macronachtvlinders gevangen per nacht per LedEmmer door het meetjaar heen in 2019 tot en met 2024 (oranje lijn) en 2025 (bruine lijn) (Bron: BIMAG)

Maansikkeluil

De maansikkeluil (Bron: Rik Wever) De maansikkeluil (Bron: Rik Wever)

De maansikkeluil werd in 2025 opvallend vaak gevangen: maar liefst 2906 keer. Dit is bijna 8 procent van het totaal aantal waarnemingen dit jaar. Extra opvallend is dat de maansikkeluil in eerdere jaren vaak niet de top 10 van meest gevangen soorten haalde. Veel soorten kennen een natuurlijke variatie in populatiegrootte met eens in de zoveel jaar een relatief goed jaar. De maansikkeluil is een typische najaarssoort en vliegt voornamelijk in de tweede helft van september. Dit is ook terug te zien in het aantal gevangen macronachtvlinders per nacht per LedEmmer (zie de figuur hierboven), dat in 2025 een duidelijke tweede piek laat zien in september. Deze piek wordt grotendeels veroorzaakt door de enorme aantallen maansikkeluilen. De gehele top 3 (maansikkeluil, gewone breedvleugeluil en gewone grasuil) van gevangen soorten in 2025 bestaat uit soorten die leven van grassen.

Meedoen?

Komend telseizoen is er weer plek voor een aantal nieuwe deelnemers. Boeren die benieuwd zijn welke nachtvlinderwereld schuilgaat op hun bedrijf kunnen zich aanmelden. Alle boeren en tuinders zijn van harte welkom en we zoeken extra hard in Zeeland en Groningen naar een aantal nieuwe deelnemers om de landelijke spreiding goed te houden. Aanmelden kan tot 15 januari 2026.