donderdag 22 november 2018
In november kan je op zoek naar vleugelloze nachtvlinders. Waar de meeste vlinders duidelijk te herkennen zijn aan hun vleugels en kleuren, bestaan verschillende vlindersoorten met een sterk afwijkend uiterlijk. De vrouwtjesvlinders van deze soorten hebben (bijna) geen vleugels.
De kleine wintervlinder is een bekend voorbeeld van een vlindersoort zonder vleugels. Deze nachtvlinder kan je tegenkomen van oktober tot eind december. In het najaar komen deze vlinders uit hun pop om zich voort te planten.
Het vrouwtje ontpopt zich aan de voet van een boom. Ze zal de rest van haar leven op deze boom doorbrengen, en heeft daarom geen vleugels nodig. De mannetjes wachten geduldig op de vrouwtjes, tot ze zich onder de boom tussen het strooisel hebben verpopt. Als de vrouwtjes uit de pop komen kruipen ze langs de boomstam op naar boven. Daar kunnen ze de wachtende mannetjes bijna niet missen. Het vrouwtje zoekt een geschikte partner en paart met hem.
Na de paring lopen de vrouwtjes verder naar boven om daar de eitjes af te zetten. Nadat ze haar eitjes heeft afgezet, sterft het vrouwtje. Haar werk zit erop en het nageslacht is velig gesteld. Het mannetje leeft nog enkele dagen en probeert met zoveel mogelijk vrouwtjes te paren. In april komen de rupsen uit het ei.
De vleugels van de vrouwtjes waren in een vroeger evolutionair stadium wel aanwezig, maar komen nu niet meer goed tot ontwikkeling. Omdat de vlinders hun vlinders niet meer nodig hebben voor succesvolle voortplanting. Bij sommige vlindersoorten zijn er nog kleine stompjes te herkennen, bij andere vlinders zijn deze stompjes helemaal verdwenen.
Toptijd voor kleine wintervlinder
6-dec-2021
Twintig soorten nachtvlinders nog steeds actief
15-dec-2015
Week van de wintervlinders
5-dec-2023