Nieuwsbericht

Zorgen over zomervlinders

maandag 17 juni 2019

De hete en droge zomer van vorig jaar herinneren we ons nog goed. Voor de zomervlinders die maar één generatie per jaar hebben, kunnen we de komende maanden pas zien hoeveel last ze hebben gehad van die extreme zomer. Over de nazomersoorten van de heide maken we ons grote zorgen.

Het klein geaderd witje werd in het voorjaar van 2019 maar weinig gezien: een effect van de droge zomer in 2018 Het klein geaderd witje werd in het voorjaar van 2019 maar weinig gezien: een effect van de droge zomer in 2018

De eerste zomervlinders, het bruin zandoogje en het groot dikkopje, komen nu tevoorschijn.

Wisselend beeld

De voorjaarsvlinders lieten een wisselend beeld zien dit jaar. Het oranjetipje bijvoorbeeld vloog prima, maar die heeft vanaf juni vorig jaar als pop ergens gehangen en heeft dus minder te maken gehad met het extreme weer. Ook de kleine vuurvlinder was er veel in april en mei. Deze heeft drie generaties per jaar en vliegt de hele zomer door tot in oktober. Klaarblijkelijk kan deze vlinder prima omgaan met droog en heet weer.

Rupsen

Voor het landkaartje was het een slecht voorjaar in 2019 en ook het klein geaderd witje vloog veel minder dan normaal. Dit zijn vochtminnende vlinders die blijkbaar wel last hebben gehad van de droogte. Het gaat hierbij vooral om de effecten op de rupsen. Warm, droog en zonnig weer is voor de meeste vlinders prima. Dan kunnen ze veel vliegen, wat betekent dat ze zich goed kunnen voortplanten en dus veel eitjes afzetten. De vraag is echter hoeveel rupsen overleven, want die kunnen er veel minder goed tegen. En het aantal rupsen bepaalt uiteindelijk natuurlijk hoeveel vlinders er zullen vliegen.

Effecten van de droogte

Hoe het bruin zandoogje reageert op de droge zomer van 2018 is nog de vraag Hoe het bruin zandoogje reageert op de droge zomer van 2018 is nog de vraag

In Nederland leven veel vlindersoorten die per jaar één generatie hebben: de vlinders vliegen alleen in de zomermaanden. Het bruin zandoogje bijvoorbeeld vliegt nog door van juni tot augustus: precies dus de warme en hete periode vorig jaar. Het bruin zandoogje was in 2018 iets minder dan normaal aanwezig. Ook het groot dikkopje heeft 1 generatie. Deze kleine bruine vlinder was in 2018 talrijker dan gemiddeld.

Herstellen

De vlinders kruipen nu uit de pop. De komende weken zullen we zien of de rupsen vorig jaar de droogte en hitte goed hebben doorstaan. Beide soorten komen overal in Nederland voor: mochten ze problemen hebben ondervonden dan zullen er steeds nog veel overblijven. Dan kan de komende jaren herstel optreden.

Zorgen over vlinders van de heide

Over een aantal nazomervlinders, die vooral in augustus vliegen, zijn we wel erg bezorgd. Met namen voor de heivlinder,  dekleine heivlinder en de kommavlinder is het spannend. Deze vlinders, die vooral op heiden en zandverstuivingen voorkomen, waren vorige zomer al weinig aanwezig en hebben mogelijk te lijden gehad onder een gebrek aan voedsel. De heide was erg verdroogd en andere nectarplanten waren ook schaars. Voor de kleine heivlinder zette De Vlinderstichting zelfs een reddingsactie op touw.

Veel van deze vlindersoorten zijn al schaars of erg zeldzaam. Een slecht jaar kan dan, zeker plaatselijk, net de genadeklap geven. Ook na de hete zomer van 2003 constateerde De Vlinderstichting een sterke achteruitgang gezien voor deze vlinders. Verschillende populaties van de kleine heivlinder verdwenen toen voorgoed. In 2018 was er nog één populatie over. De komende weken zullen uitwijzen hoe de vlinders zich zullen herstellen. 

Vlinder gezien? Geef het door!

Dankzij waarnemingen van duizenden vrijwilligers weet De Vlinderstichting hoe het met onze vlinders gaat. En daar kan iedereen aan bijdragen. Geef je vlinderwaarnemingen door via een van onze portalen en help mee met ons onderzoek! Foto: landkaartjes in de zomer

Lees verder

droog GrootDikkopje Heivlinder KleineHeivlinder klimaat Kommavlinder zomer