Nieuwsbericht

Paardenbloemen belangrijk voor vlinders en bijen

zaterdag 21 maart 2020

De lente is begonnen en dat betekent dat de paardenbloemen weer gaan bloeien. Onterecht worden ze door veel mensen als ongewenst gezien. Maar, zeker in het vroege voorjaar, zijn bloeiende paardenbloemen heel belangrijk voor vlinders, bijen en andere insecten als bron van nectar en stuifmeel.

Het oranjetipje vliegt in april en heeft dan nectar nodig. De paardenbloem is een van zijn belangrijkste voedselplanten. Het oranjetipje vliegt in april en heeft dan nectar nodig. De paardenbloem is een van zijn belangrijkste voedselplanten.

Paardenbloemen vind je overal in Nederland. In april kunnen ze hele weilanden geel kleuren. Paardenbloemen zijn een belangrijke bron van nectar voor vlinders.

Hongerige vlinders en bijen

Ze bloeien in maart en april, als er nog niet zo heel veel planten in bloei staan. In deze periode worden ook vlinders en bijen wakker, na een lange winter. En dan hebben ze honger! Het moeilijk om voedsel te vinden, en paardenbloemen bieden uitkomst; ze geven nectar en ook stuifmeel. Deze bevatten eiwitten die bijen en vlinders nodig hebben voor het maken van hun eieren en het voeden van hun larven. Wist je bijvoorbeeld dat de honing die bijen maken uit stuifmeel van paardenbloemen een specifieke smaak heeft?

Toch is paardenbloem niet onomstreden. Zo vertelt een van onze waarnemers: “Als kind heb ik altijd geleerd dat ik geen paardenbloemen mocht plukken en bij ons in de tuin waren ze niet welkom. Dus toen ik zelf een tuin had trok ik braaf alle paardenbloemen weg, totdat ik las dat vlinders wel van paardenbloemen houden. En ik hou van vlinders.” 

Niet schoffelen, maar knippen!

Weghalen van paardenbloemen werkt vaak averechts: de paardenbloem is afhankelijk van grondroering om te kiemen. Elk stukje wortel dat achterblijft, kan toch weer uitlopen en een plant worden. Als je een paardenbloem schoffelt, breek je de wortel vaak in verscheidene stukjes. Waar je één plant denkt te hebben weggeschoffeld, verschijnt na een tijdje een hele groep. Wil je niet dat hij zich verder uitzaait in je tuin, knip dan de bloemen direct na de bloei (en dus voor de zaadzetting) af.

Meer over planten voor vlinders

Bron van nectar en stuifmeel

Onderzoek naar relatie vlinders en paardenbloemen

In Drenthe is door Ate Dijkstra,een aantal jaren goed bijgehouden op welke bloemen vlinders drinkend werden aangetroffen. Hieruit blijkt dat een aantal vlindersoorten paardenbloem nodig heeft. Van de 26 vlindersoorten waarvan voldoende gegevens waren, werden er acht meer dan gemiddeld op paardenbloem gevonden. In volgorde van het belang waren dat argusvlinder, citroenvlinder, oranjetipje, kleine vos, klein geaderd witje, klein koolwitje, dagpauwoog en groot koolwitje. Dit zijn allemaal soorten die in het (vroege) voorjaar aanwezig zijn en dan is er niet veel keus aan nectarplanten, zeker niet in het agrarisch gebied. Om diezelfde reden is bloeiende paardenbloem ook voor bijen en andere insecten is belangrijk. Naast nectarbron is die namelijk ook leverancier van veel stuifmeel.

Sommige agrariërs zijn niet blij met paardenbloem en hij wordt ook wel bestreden. Maar toch heeft paardenbloem ook belang voor het vee en gewas. Onderzoek in Duitsland laat zien dat paardenbloemen pas tot een opbrengstderving van grasland leidt bij een aandeel van meer dan 25% in de droge stof en dat is heel erg veel.

Hoge voedingswaarde

Koeien, schapen en geiten gebruiken de paardenbloem als medicijn. Bovendien zorgt de lange penwortel van de paardenbloem er mogelijk voor dat mineralen uit de diepere lagen van de bodem voor het gewas beschikbaar komen. Uit onderzoek van het Louis Bolk Instituut (gepubliceerd in Ekoland) blijkt dat voedingswaarde, verteerbaarheid en mineraalgehalten van paardenbloem vergelijkbaar zijn met die van puur gras.

Dagpauwoog, klein koolwitje, citroenvlinder en klein geaderd witje houden allemaal van paardenbloem Dagpauwoog, klein koolwitje, citroenvlinder en klein geaderd witje houden allemaal van paardenbloem

Bijen insecten nectarplant Paardenbloem tuinieren Voorjaar