bosrankvlinder Thyris fenestrella

De zeer zeldzame bosrankvlinder is te herkennen aan de doorzichtige vlakjes van de voorvleugels.
Familie
venstervlekjes (THYRIDIDAE)
Onderfamilie
Thyridinae / Thyris fenestrella
Groep
Nachtvlinder die dagactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid

Zeldzaam. Slechts enkele vindplaatsen op de kalkgraslanden in Zuid-Limburg.

Rode lijst
gevoelig

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 8-9 mm. Deze kleine nachtvlinder is goed te herkennen aan de doorzichtige vlakjes in het middenveld van de voorvleugel. De voorvleugel is verder grijsachtig bruin met in het zoomveld en langs de voorrand opvallende gele vlekjes. Over het zwartachtige achterlijf lopen enkele lichte dwarsbandjes.

Vliegtijd en gedrag

Half mei-begin augustus in twee generaties. De vlinders zijn overdag actief, maar uitsluitend bij hogere temperaturen; het is een uitgesproken warmteminnende soort. De vlinders bezoeken bloemen van onder andere braam en de mannetjes zijn goed te lokken met feromoonpreparaten.

Levenscyclus

Rups: juni-september. De rups, die een onaangename wantsengeur verspreidt, leeft in een kokertje dat gemaakt wordt door bladeren van bosrank samen te spinnen. De soort overwintert als pop, eveneens tussen samengesponnen bladeren van de waardplant.

Waardplanten

Bosrank.

Habitat

Vochtige zonnige warme bosranden op kalkbodem.

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Slechts enkele vindplaatsen op de kalkgraslanden in Zuid-Limburg.

België

In Vlaanderen zeer zeldzaam; beperkt tot Zuid-Oost-Limburg en één recente waarneming in Leuven. In Wallonië zeldzaam, maar wijdverbreid in de kalkstreek en de Gaume.

Mondiaal

Van het noorden van het Iberisch schiereiland, via Midden- en Zuid-Europa (niet op de Balearen, op Corsica en Sardinië) tot Klein-Azië en de Oeral. Naar het noorden: niet in Noord-Frankrijk, niet in de Benelux en in Duitsland tot de lijn Aken - Hannover - Cottbus.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Duitse naam
Waldreben-Fensterflecken
Franse naam
le Pygmée , le Sphinx-Pygmée
Oud Nederlandse naam
dwerglandkaartje
Toelichting Nederlandse naam

De bosrankvlinder heeft bosrank als waardplant.
De oude naam dwerglandkaartje is vervangen om verwarring met het landkaartje te vermijden.

Meer over Nederlandse namen

Auteursnaam en jaartal
(Scopoli, 1763)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie venstervlekjes (THYRIDIDAE)

bosrankvlinder
Thyris fenestrella

alle soorten uit deze familie