apollovlinder Parnassius apollo

Familie: grote pages (PAPILIONIDAE)
Onderfamilie: Parnassiinae / Parnassius apollo
Groep: Dagvlinder
Hoe moeilijk te herkennen: (goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid: De apollovlinder is een (omstreden) dwaalgast die in totaal zevenmaal in Nederland is waargenomen. Waarschijnlijk hebben alle waarnemingen betrekking op thuis opgekweekte exemplaren of dieren die als rups of pop zijn meegenomen uit het buitenland (de poppen zit tussen vetkruidvegetatie, die soms verzameld wordt voor rotstuintjes). De dichtstbijzijnde populatie bevindt zich op de steile hellingen in het Moezeldal.
Rode lijst

Verspreiding

Vliegtijd

Kenmerken vlinder: Voorvleugellengte: 34-40 mm. Een grote, wit met zwarte vlinder met op de bovenkant van de achtervleugel twee grote, opvallende, zwart omrande rode stippen.
Kenmerken rups: Tot 50 mm; lijf fluweelzwart, bedekt met korte zwarte haren die op kleine wratten staan ingeplant; op beide flanken bevinden zich ter hoogte van de spiracula grote en kleine, ronde oranjerode vlekken; kop zwart.

Vliegtijd en gedrag

Afhankelijk van plaats en hoogte: begin mei-september in één generatie.

Levenscyclus

Er zijn geen waarnemingen van rupsen bekend in Nederland. De soort overwintert als ei in de strooisellaag.

Waardplanten

Diverse soorten vetkruid, waaronder hemelsleutel en wit vetkruid.

Habitat

Droge, steile en stenige hellingen van het midden- en hooggebergte.

Zeldzaamheid: De apollovlinder is een (omstreden) dwaalgast die in totaal zevenmaal in Nederland is waargenomen. Waarschijnlijk hebben alle waarnemingen betrekking op thuis opgekweekte exemplaren of dieren die als rups of pop zijn meegenomen uit het buitenland (de poppen zit tussen vetkruidvegetatie, die soms verzameld wordt voor rotstuintjes). De dichtstbijzijnde populatie bevindt zich op de steile hellingen in het Moezeldal.
Mobiliteit: Volgens de literatuur is de apollovlinder honkvast.
Europa: De soort staat als kwetsbaar op de Europese Rode Lijst.
Mondiaal: De apollovlinder leeft in een aantal geïsoleerde populaties in Scandinavië, de Alpen, de Karpaten en Zuid-Europa. De dichtstbijzijnde populatie vliegt in het Moezeldal, waar de soort achteruitgaat. In de Vogezen komt de soort nog op één plaats voor. Er is één oude waarneming uit Luxemburg.
Trend op lange en korte termijn: Onderstaande diagrammen tonen de veranderingen van de talrijkheid in de loop van de tijd. De gegevens zijn afkomstig uit het Landelijk Meetnet Vlinders (CBS / De Vlinderstichting) en de Nationale Databank Flora en Fauna.
Verspreiding in Nederland in vier perioden: Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.; voor 1950

1950 - 1979

1980 - 1999

2000 - 2015

Engelse naam: Apollo
Duitse naam: Apollo, Apollofalter
Franse naam: l'Apollon
Toelichting wetenschappelijke naam: Parnassius: Parnassus is het gebergte bij Delphi waar op de top de muzen huisden. De vlinders komen hoog in de bergen voor.
apollo: Phoebus Apollo is de god van de zon en beschermheilige van de kunsten. De Parnassus was een van zijn woonplaatsen.
Auteursnaam en jaartal: (Linnaeus, 1758)