staartblauwtje Cupido argiades

Familie
blauwtjes (LYCAENIDAE)
Onderfamilie
Lycaeninae / Cupido argiades
Groep
Dagvlinder
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Een dwaalgast die tot 1933 ten minste tienmaal in Nederland is waargenomen. Sindsdien is het staartblauwtje bijna 80 jaar niet in Nederland gezien, tot er op 20 augustus 2011 negen exemplaren opdoken op drie plekken in Limburg. Hierna is de soort jaarlijks gemeld, vooral in Limburg. Vanaf 2015 worden regelmatig nieuwe plekken gekoloniseerd. Sinds 2021 wordt het staartblauwtje als standvlinder beschouwd

Rode lijst

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: circa 11 mm. De bovenkant van de vleugels is bij het mannetje violetblauw en bij het vrouwtje bruin met blauwe bestuiving. De onderkant van de vleugels is zilvergrijs met kleine zwarte stippen; in de binnenrandhoek van de achtervleugel bevinden zich twee zwartgerande oranje oogvlekken. Ter hoogte van deze ooglekken heeft de achtervleugel een klein kort staartje, die bij beschadigde vlinders echter kan ontbreken.

Kenmerken rups

Tot 10 mm; plomp en vrij gedrongen, naar de uiteinden versmald; lichaam bleek groen met over de rug een donkere middenstreep met aan weerszijden daarvan een aantal lichte schuine strepen; kop glanzend zwart, in rust in het lichaam teruggetrokken. Overwinterende rupsen zijn bleek roze-achtig bruin met roodachtig bruine tekening.

Gelijkende soorten vlinder

Het boomblauwtje en het dwergblauwtje hebben geen oranje oogvlekken op de onderkant van de achtervleugel. Het veenbesblauwtje heeft zwarte vlekken langs de achterrand van de achtervleugel.

veenbesblauwtje
Agriades optilete
LYCAENIDAE: Lycaeninae

boomblauwtje
Celastrina argiolus
LYCAENIDAE: Lycaeninae

dwergblauwtje
Cupido minimus
LYCAENIDAE: Lycaeninae

Vliegtijd en gedrag

Half mei-eind september in twee tot drie generaties.

Levenscyclus

Rups: eind september-april. De soort overwintert als rups in de strooisellaag.

Waardplanten

Waardplanten: diverse soorten vlinderbloemigen; vooral moerasrolklaver.

Habitat

Vochtige, vrij ruige, extensief begraasde weilanden en hooilanden; ook heiden.

Zeldzaamheid

Een dwaalgast die tot 1933 ten minste tienmaal in Nederland is waargenomen. Sindsdien is het staartblauwtje bijna 80 jaar niet in Nederland gezien, tot er op 20 augustus 2011 negen exemplaren opdoken op drie plekken in Limburg. Hierna is de soort jaarlijks gemeld, vooral in Limburg. Vanaf 2015 worden regelmatig nieuwe plekken gekoloniseerd. Sinds 2021 wordt het staartblauwtje als standvlinder beschouwd

Mobiliteit

In de literatuur staat het staartblauwtje bekend als vrij honkvast, maar zwervers zijn tot in Groot-Brittannië gevonden.

Europa

Het staartblauwtje komt voor in een groot deel van Midden-Europa. De dichtstbijzijnde populatie vliegt in het zuidelijke Rijndal.

Mondiaal

Van West-Europa en het noorden van het Iberisch schiereiland tot Japan en Noord-Amerika. In Europa tot de 52e breedtegraad. In het zuiden van Italië tot Sicilië en op de Noord-Balkan. Ontbreekt op de meeste eilanden van de Middellandse Zee.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande diagrammen tonen de veranderingen van de talrijkheid in de loop van de tijd. De gegevens zijn afkomstig uit het Landelijk Meetnet Vlinders (CBS / De Vlinderstichting) en de Nationale Databank Flora en Fauna.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - 2015
Engelse naam
Short-tailed Blue
Duitse naam
Kurzschwänziger Bläuling
Franse naam
l'Argus Mini-queue, l'Evère
Oud Nederlandse naam
kortstaartblauwtje
Synoniemen
Lycaena argiades, Everes argiades, Lycaena polysperchon, Lycaena tiresias
Toelichting wetenschappelijke naam

Cupido: Cupido of Eros, de god van de liefde.
argiades: argus is de soort P. argus en eidos is verschijningsvorm, dus deze soort zou gelijkenis hebben met P. argus.

Auteursnaam en jaartal
(Pallas, 1771)

Tijdschriften

Soorten uit dezelfde familie blauwtjes (LYCAENIDAE)

heideblauwtje
Plebejus argus

boomblauwtje
Celastrina argiolus

kleine vuurvlinder
Lycaena phlaeas

sleedoornpage
Thecla betulae

pimpernelblauwtje
Phengaris teleius

bleek blauwtje
Lysandra coridon

alle soorten uit deze familie