Nieuwsbericht

Toptijd voor kleine wintervlinder

donderdag 6 december 2018

De kleine wintervlinder vliegt in de grootste aantallen van half november tot half december. Deze week lijkt we piek te zijn dus als je ze wilt zien is nu het moment. Op sommige plekken gaat het om grote aantallen van soms duizenden vlinders.

De mannetjes van de kleine wintervlinder zitten soms met tientallen of zelfs honderden te wachten op de stam.

Op de Grebbeberg in Rhenen werden op 6 december bijna drieduizend kleine wintervlinders geteld. Op heel veel van de bomen zaten de mannetjes te wachten op vrouwtjes. Het gemiddelde aantal dat per boom werd geteld was 12, maar er waren bomen bij waar meer dan 130 vlinders zaten.

Grote aantallen

Eerder deze week was er al een melding van veel kleine wintervlinders uit de duinen van Noord-Holland. Ook in de duinbossen is het, zeker in 2018, een vlinder die in grote aantallen voorkomt. Overal op de hogere zandgronden en in de duinen is de kleine wintervlinder zeer algemeen, maar ook op klei- en veengronden kun je ze vinden. Hier zijn de aantallen wel veel kleiner dan op het zand. De aantallen kleine wintervlinders fluctueren nogal van jaar tot jaar, maar dit jaar lijkt hij weer veel aanwezig.

Waar kan je wintervlinders vinden?

Parende kleine wintervlinders. Mannetje (met vleugels) en vrouwtje (zonder vleugels).

Om ze te zien te krijgen moet je vanaf een uurtje na zonsondergang, dus dat is nu vanaf half zes, met een zaklamp bomen afzoeken. De mannetjes van de kleine wintervlinder zitten dan tegen de stam, waarbij ze meestal hun vleugels gesloten houden zodat ze als een soort van vlaggetjes te zien zijn. Die mannetjes wachten daar op de vrouwtjes. Wintervlinder-vrouwtjes hebben geen vleugels en kunnen dus niet vliegen.

Rupsen in de wind

Zomereik is favoriet en de grote aantallen van meer dan 100 mannetjes op de Grebbeberg hadden allemaal betrekking op eiken. Ook op beuk en berk werden wel vlinders gezien, maar daar gaat het vrijwel altijd om veel lagere aantallen. De rupsen leven van het jonge blad van allerlei loofbomen, maar mannetjes zaten ook op den, spar en taxus. Wellicht dat de vrouwtjes ook hier eitjes afzetten, want de rupsjes laten zich door de wind verspreiden en komen dan alsnog op loofbomen terecht.

Insectensterfte?

Ondanks het feit dat er in 2018 veel kleine wintervlinders te zien zijn, betekent het niet dat het goed gaat met onze insecten. Een aantal decennia geleden waren grote aantallen wintervlinders heel normaal; tegenwoordig gebeurt het slechts bij uitzondering. De Vlinderstichting werkt daarom hard aan het beschermen van vlinders!

Meer over insectensterfte

KleineWintervlinder Zomereik