appeltak Campaea margaritaria

De rupsen van de appeltak hebben twee paar buikpoten in plaats van één paar zoals de meeste spannerrupsen.

Familie: spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie: Ennominae / Campaea margaritaria
Groep: Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen: (goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid: Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.
Rode lijst

Verspreiding

Vliegtijd

Kenmerken vlinder: Voorvleugellengte: 18-26 mm. Verse vlinders zijn goed herkenbaar door de groene kleur. De groene tint is enkele dagen na het uitkomen echter grotendeels verdwenen en de vlinders zijn dan groenachtig wit of zelfs vrijwel helemaal wit. Over de voorvleugel lopen tamelijk rechte witte dwarslijnen die aan één kant zijn afgezet met een geelgroene lijn. Door de enigszins haakvormige vleugelpunt met het rode vlekje is deze soort goed te onderscheiden van andere groene spanners. Vlinders van de tweede generatie zijn kleiner en donkerder.
Kenmerken rups: Tot 37 mm; vrij dik, versmald naar de kop; onderzijde afgeplat; lichaam varieert in kleur van groenachtig of geelachtig bruin tot purperachtig bruin met langs de onderzijde van de flanken een franje van haarachtige filamenten; segment acht met een paar extra buikpoten; kop grijsachtig bruin met donkerder tekening.
Gelijkende soorten vlinder: Zie de eikentak (Gerinia honoraria), de tere zomervlinder (Hemistola chrysoprasaria) en de rode dennenspanner (Hylaea fasciaria).; tere zomervlinder
Hemistola chrysoprasaria
GEOMETRIDAE: Ennominae

eikentak
Gerinia honoraria
GEOMETRIDAE: Ennominae

rode dennenspanner
Hylaea fasciaria
GEOMETRIDAE: Ennominae

Vliegtijd en gedrag: Begin mei-eind september in twee generaties. De vlinders rusten aan de onderzijde van bladeren van bomen en struiken en worden gemakkelijk verstoord. Ze komen goed op licht.
Levenscyclus: Rups: augustus-mei. De soort overwintert als jonge rups, plat tegen een twijg van de waardplant aangedrukt. In tegenstelling tot de meeste spannerrupsen heeft deze soort één paar naschuivers en twee paar buikpoten.
Waardplanten: Diverse loofbomen.
Habitat: Vooral loofbossen; ook struwelen, parken en tuinen.; loofbossen

parken

struwelen

tuinen

Zeldzaamheid: Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.
België: Zeer algemeen in het hele land.
Mondiaal: Van Marokko via het Iberisch Schiereiland tot in Rusland; in het zuiden de Balkanlanden, het Zwarte Zeegebied en de Kaukasus, in het noorden tot in Zuid-Scandinavië.
Trend op lange en korte termijn: Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden: Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.; voor 1950

1950 - 1979

1980 - 1999

2000 - feb 2016

Engelse naam

Light Emerald

Duitse naam

Perlglanzspanner

Franse naam

le Céladon , la Perlée

Oud Nederlandse naam

appeltakrupsvlinder, groenwitte spanner, groen- en witbandspanner, parelspanner

Synoniemen

Metrocampa margaritata, Metrocampa margaritaria, Campaea margaritata

Toelichting Nederlandse naam

De rups van deze soort heeft het uiterlijk van een boomtakje. Appeltak was een reeds bestaande naam. Waarom juist het takje van een appelboom bij deze soort werd gekozen is niet geheel duidelijk.
In de tuinbouw bekend onder de naam appeltakrupsvlinder.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Campaea: kampe is een buiging, een veranderde richting, maar ook een rups. Lamarck vestigt aandacht op beide betekenissen.
margaritata: margarita is een parel, naar de bleke groene kleur.

Auteursnaam en jaartal