rode dennenspanner Hylaea fasciaria

De kleur van de vleugels van de rode dennenspanner is rood als spar de voedselplant was, groen als dit den was.
Familie
spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie
Ennominae / Hylaea fasciaria
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid

Algemeen. Komt vooral voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen. RL: niet bedreigd.

Rode lijst
niet bedreigd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 17-21 mm. Van deze spanner komen rode en groene vormen voor; in Nederland en België wordt vooral de groene vorm waargenomen. De kleur van de vleugels wordt bepaald door de voedselplant: spar (rood) of den (groen). Beide vormen hebben op de voorvleugel een donkerder middenveld met aan beide zijden een iets gebogen donkere, met licht afgezette dwarslijn. De binnenste dwarslijn is vaak onduidelijk, vooral bij donkere exemplaren. De buitenste dwarslijn loopt door over de achtervleugel.

Gelijkende soorten vlinder

De geelbruine bandspanner (Plagodis pulveraria) heeft een getande middenband. De appeltak (Campaea margaritaria) heeft een puntige achtervleugel en houdt de vleugels in rust helemaal gespreid.

geelbruine bandspanner
Plagodis pulveraria
GEOMETRIDAE: Ennominae

appeltak
Campaea margaritaria
GEOMETRIDAE: Ennominae

Vliegtijd en gedrag

Begin mei-eind oktober in twee, mogelijk drie generaties. De vlinders worden soms rustend aangetroffen op bladeren van planten onder naaldbomen. Ze kunnen uit de takken van naaldbomen worden geklopt en komen goed op licht.

Levenscyclus

Rups: september-mei. De soort overwintert als jonge rups op de waardplant en verpopt zich in de strooisellaag.

Waardplanten

Diverse naaldbomen.

Habitat

Dennenbossen en allerlei andere plaatsen waar naaldbomen groeien.

Zeldzaamheid

Algemeen. Komt vooral voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen. RL: niet bedreigd.

België

Vrij algemeen in het hele land.

Mondiaal

Van de Britse eilanden naar het oosten door de gematigde zone tot Altaj en het Sajan-gebergte; in het noorden van Lapland via het schiereiland Kola tot Jakoeten, in het zuiden het noordelijk Middellandse Zeegebied, de Balkan en de Kaukasus.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Barred Red
Duitse naam
Zweibindiger Nadelwald-Spanner
Franse naam
la Bilieuse , la Métrocampe verte
Oud Nederlandse naam
dennenmeter
Synoniemen
Ellopia fasciaria, Metrocampa fasciaria, Hylaea prosapiaria, Ellopia prosapiaria, Hylaea biliosata
Toelichting Nederlandse naam

Rode dennenspanner was een reeds bestaande naam. De den is een van de waardplanten van deze soort en hoewel er ook een groene vorm in ons land voorkomt lijkt de toevoeging rode toch wel gerechtvaardigd.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Hylaea: hulaios is deel uitmakend van het bos, de habitat van dit genus.
fasciaria: fascia is een band, van de brede roodachtige band op de voorvleugel ('fascia lata ferruginea').

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

gepluimde spanner
Colotois pennaria

zwartkamdwergspanner
Gymnoscelis rufifasciata

hopdwergspanner
Eupithecia assimilata

groene blokspanner
Acasis viretata

zuidelijke bandspanner
Nycterosea obstipata

walstrospanner
Costaconvexa polygrammata

alle soorten uit deze familie