herfstspinner Lemonia dumi

Familie

herfstspinners (BRAHMAEIDAE)

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Komt slechts voor op een beperkt aantal plaatsen op de Veluwe.

Rode lijst

gevoelig

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Begin oktober-half november in één generatie. De mannetjes zijn overdag actief en vliegen in een grillige snelle vlucht laag boven de vegetatie. De vrouwtjes zitten vaak dicht bij de grond verscholen en vliegen uitsluitend (ook laag boven de vegetatie) wanneer ze op zoek zijn naar een geschikte plaats om eieren af te zetten.

Levenscyclus

Rups: eind april-begin juli. De rups foerageert vooral ´s nachts en rust overdag vaak verstopt onder de bladeren (bladrozetten) van de waardplant. De verpopping vindt plaats in een holte in de grond zonder spinsel. De soort overwintert als ei.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Duitse naam

Habichtskraut-Wiesenspinner

Franse naam

la Brune du pissenlit , le Bombyx des buissons

Oud Nederlandse naam

havikskruidspinner, winterspinner

Synoniemen

Gastropacha dumeti, Bombyx dumeti

Meer

Toelichting Nederlandse naam

De rupsen van de twee Spinner-families (spinners en herfstspinners) spinnen een meer of minder stevige cocon om in te gaan verpoppen.
De vliegtijd van de herfstspinner ligt rond november dus diep in de herfst.

Meer over Nederlandse namen

Auteursnaam en jaartal

(Linnaeus, 1761)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: ♂ 25-34 mm, ♀ 33-40 mm. Evenals bij de spinners (Lasiocampidae) steekt de achtervleugel van de herfstspinner in rusthouding iets onder de voorvleugels uit. Karakteristiek is de donker purperbruin gekleurde voorvleugel waartegen de goudgelemiddenstip en het bandje op de plaats van de buitenste dwarslijn, als ook de warmbruine beharing op het borststuk, sterk afsteken. Het genoemde dwarsbandje loopt door over de achtervleugel en is daar breder. Dat laatste geldt ook voor de smalle goudgele zoom langs de achterrand.

Gelijkende soorten vlinder

Zou verward kunnen worden met de wolspinner (Eriogaster lanestris) die soms ook in het najaar vliegt. Deze heeft echter een lichte vlek in het wortelveld. Qua tekening vertonen ook de kleine hageheld (Lasiocampa trifolii) en de hageheld (Lasiocampa quercus) gelijkenis, vooral de donkere mannetjes. Deze beide grotere soorten vliegen echter niet in het najaar.

Gelijkende soorten vlinder

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Droge, bijna steppeachtige gebieden met een warm microklimaat.

Planten

Diverse kruidachtige planten, met een voorkeur voor biggenkruid, muizenoor en paardenbloem.

Waardplant

Havikskruid
Hieracium

Biggenkruid
Hypochaeris

Paardenbloem
Taraxacum

Tijdschriften

Soorten uit dezelfde familie herfstspinners (BRAHMAEIDAE)

Alle soorten uit deze familie