nekspindertje Cyclophora annularia

Van het nekspindertje zijn slechts enkele waarnemingen bekend in Nederland.

Familie: spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie: Sterrhinae / Cyclophora annularia
Groep: Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen: (goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid: Zeer zeldzaam. Een soort waarvan de meeste waarnemingen uit Zuid-Limburg komen. In 2015 is er ook weer 1 in Gelderland waargenomen. Werd vroeger ook waargenomen in Noord-Brabant. RL: ernstig bedreigd.
Rode lijst: ernstig bedreigd

Verspreiding

Vliegtijd

Kenmerken vlinder: Voorvleugellengte: 11-14 mm. Een goed herkenbare roomkleurige spanner met zowel op de voor- als de achtervleugel een ringvormige vlek en een uniek en verfijnd patroon van gevarieerde zwarte dwarslijnen: een geschulpte binnenste en getande buitenste dwarslijn, de laatste aan de binnenzijde vergezeld door een donkere schaduw, en een onderbroken franjelijn. De tekening kan enigszins variëren in intensiteit. Soms ontbreken de ringvormige vlekken.
Kenmerken rups: Tot 23 mm; lichaam donker fluweelachtig groen, met lichtere geelachtig groene insnijdingen tussen de segmenten; over de rug een gele middenstreep met aan weerszijden een gele golflijn; kop bruin met lichtere tekening. Er is ook een lichtbruine vorm.

Vliegtijd en gedrag: Eind april-september in twee generaties; de weinige Nederlandse waarnemingen zijn gedaan in mei en in augustus. De vlinders vliegen vanaf de schemering. Zowel de mannetjes als de vrouwtjes komen in kleine aantallen op licht en kunnen overdag van de waardplant of uit de omringende vegetatie worden opgejaagd.
Levenscyclus: Rups: juli en september. De soort overwintert als gordelpop aan een blad of tussen het mos.
Waardplanten: Veldesdoorn of Spaanse aak.
Habitat: Oude bossen en struwelen.; bossen

struwelen

Zeldzaamheid: Zeer zeldzaam. Een soort waarvan de meeste waarnemingen uit Zuid-Limburg komen. In 2015 is er ook weer 1 in Gelderland waargenomen. Werd vroeger ook waargenomen in Noord-Brabant. RL: ernstig bedreigd.
België: Zeer zeldzaam in Vlaanderen. Slechts een beperkt aantal losse waarnemingen (zwervers) in alle provincies. In Wallonië wijdverbreid ten zuiden van Samber en Maas; vrij algemeen in de Viroinvallei en de Gaume.
Mondiaal: Van Spanje via West- en Midden-Europa tot Zuid-Rusland, in het zuiden: Italië, de Balkan en Klein-Azië, in het noorden tot Denemarken en de Baltische landen. Uit Zweden en Finland slechts enkelingen uit de zuidelijke delen.
Trend op lange en korte termijn: Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden: Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.; voor 1950

1950 - 1979

1980 - 1999

2000 - feb 2016

Engelse naam

Mocha

Duitse naam

Ahorn-Gürtelpuppenspanner

Franse naam

la Phalène mariée , l'Éphyre omicron

Synoniemen

Cyclophora annulata, Cosymbia annulata, Ephyra annulata, Zonosoma annulata

Toelichting Nederlandse naam

In zijn boek 'Onze vlinders' vermeldt Ter Haar reeds deze opmerkelijke Nederlandse naam (begin vorige eeuw). De achtergrond van deze naam blijft onduidelijk.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Cyclophora: kuklos is een ring en phoreo is dragen. De discale vlekken op de voorvleugels van een aantal soorten.
annularia: annulus is een kleine ring; heeft betrekking op de discale merktekens op voor- en achtervleugel.

Auteursnaam en jaartal