stalkruidspanner Aplasta ononaria

De stalkruidspanner overwintert als jonge rups op de waardplant stalkruid en verpopt zich in een losse cocon onder de waardplant.

Familie: spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie: Geometrinae / Aplasta ononaria
Groep: Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen: (goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid: Zeer zeldzaam. Een trekvlinder waarvan slechts enkele waarnemingen bekend zijn.
Rode lijst: trekvlinder

Verspreiding

Vliegtijd

Kenmerken vlinder: Voorvleugellengte: 13-14 mm. In rust, hangend aan stengels in open grasvegetaties, bedekken de voorvleugels vrijwel geheel de achtervleugels. De roodachtige banden in het zoomveld en de spikkeltjes, die het duidelijkst zijn bij het mannetje, vormen samen met het ontbreken van verdere tekening op de vleugel een karakteristieke combinatie.

Vliegtijd en gedrag: De soort vliegt in het buitenland van juni tot september. De vlinders komen op licht en worden overdag soms opgejaagd uit de grasvegetatie.
Levenscyclus: Rups: juli-mei. De soort overwintert als jonge rups laag op de waardplant en verpopt zich in een losse cocon onder de waardplant.
Waardplanten: Stalkruid.
Habitat: Warme, droge kalkrijke locaties met een korte grasvegetatie en open, maar beschutte zonnige hoekjes.; kalkgraslanden

Zeldzaamheid: Zeer zeldzaam. Een trekvlinder waarvan slechts enkele waarnemingen bekend zijn.
België: Zeer zeldzaam. Beperkt tot Luxemburg, maar recente waarnemingen ontbreken.
Mondiaal: In het zuiden van het Iberisch Schiereiland via Italië en de Balkan tot Klein-Azië en Armenië. In het noorden van Engeland tot de Baltische staten en verder Zuid-Rusland en de Kaukasus. Niet in Scandinavië.
Trend op lange en korte termijn: Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden: Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.; voor 1950

1950 - 1979

1980 - 1999

2000 - feb 2016

Engelse naam: Rest Harrow
Duitse naam: Hauhechelspanner
Franse naam: la Phalène de l arrête-boeuf
Toelichting Nederlandse naam: Stalkruid is de enige waardplant van deze spanner. Meer over Nederlandse namen
Meer over Nederlandse namen
Toelichting wetenschappelijke naam: Aplasta: aplastos is onveranderd, eenvoudig, ongerept. Heeft waarschijnlijk te maken met de vage tekening op de vleugels.
ononaria: Ononis is stalkruid, de waardplant van de vlinder.
Auteursnaam en jaartal: (Fuessly, 1783)