vals heideblauwtje Plebejus idas

Familie

blauwtjes (LYCAENIDAE)

Zeldzaamheid

Het vals heideblauwtje is sinds 1981 uit Nederland verdwenen als standvlinder.

Rode lijst

verdwenen

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Begin juni-half augustus in één generatie. De vlinders besteden relatief veel tijd aan het zoeken van nectar.

De uiterste vliegdata zijn 12 juni en 17 augustus. Opmerkelijk is dat bijna de helft van de Nederlandse waarnemingen uit de periode tussen 11 juli en 15 juli komt.

Levenscyclus

Rups: half april-eind juni. onge rupsen eten van de jonge uitlopers van de waardplant. Sommige rupsen worden meegenomen door mieren en verpoppen zich in het mierennest. Rupsen die niet door mieren worden meegenomen verpoppen zich in de grond. De soort overwintert als ei, laag tegen een takje struikhei.

De eitjes worden vlak boven de grond afgezet op de uiteinden van kleine en geïsoleerd staande planten, waar ze overwinteren. De rupsen voeden zich in het voorjaar met de groeipunten. Zowel de rups als de pop worden veelvuldig bezocht door mieren, met name door de wegmier (Lasius niger).
Het aantal vlinders op de vliegplaatsen is doorgaans vrij hoog, circa 64 individuen per hectare. In Scandinavië blijkt het vals heideblauwtje een van de meest frequente bloembezoekers te zijn. De mannetjes zoeken naar vrouwtjes door patrouillevluchten te houden.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Idas Blue

Duitse naam

Idas-Bläuling, Zweibrütiger Würfel-Dickkopffalter

Franse naam

l'Argus Sagitté

Synoniemen

Plebejus idas, Lycaeides idas, Plebeius batavana, Lycaeides argyrognomon, Plebeius argyrognomon, Lycaena argyrognomon, Plebeius idas

Meer

Toelichting wetenschappelijke naam

Plebeius: plebeius is behorend tot het plebs dus tot 'het gewone volk'.

Auteursnaam en jaartal

(Linnaeus, 1761)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: circa 14 mm. De bovenkant van de vleugels is bij het mannetje helderblauw met een witte franje. Bij het vrouwtje is de bovenkant van de vleugels donkerbruin met soms een blauwe bestuiving; langs de achterrand bevinden zich enkele oranje vlekjes en de franje is lichtbruin. Op de onderkant van de achtervleugel bevindt zich langs de achterrand een oranje band met zwarte vlekken die zilverkleurig bestoven zijn; op de onderkant van de voorvleugel staan geen wortelvlekken. De zwarte vlekken op de onderkant van de vleugels zijn groot en rond en meestal niet wit geringd; de zwarte V-vormige vlekjes aan de binnenkant van de maanvlekken zijn spits pijlvormig. De onderkant van de vleugels is bij het vrouwtje lichtbruin en bij het mannetje grijsachtig met een lichtbruine waas.

Gelijkende soorten vlinder

Zie het heideblauwtje.

Gelijkende soorten vlinder

Bescherming

Wet natuurbescherming

Deze vlinder is beschermd in het kader van de Wet natuurbescherming.

Concrete bedreiging

Het is niet geheel duidelijk waardoor deze soort uit Nederland is verdwenen. Naast ontginning van heidevelden zijn sinds de zestiger jaren populaties verdwenen doordat de begrazing is gestaakt en de kruidenrijkdom van heiden achteruit is gegaan door vermesting. Ook verkeerd beheer is enkele malen de oorzaak geweest. Zo is de laatste populatie bij Ootmarsum verdwenen toen het gehele vliegterrein in één keer werd geplagd.

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Beschutte droge kruidenrijke heiden en heischrale graslanden.

Het vals heideblauwtje heeft altijd samen met het heideblauwtje gevlogen, maar is vermoedelijk gebonden aan meer gevarieerde en meer beschutte situaties.

Planten

Waardplant vooral struikhei. Ook op zonneroosje, brem, bont kroonkruid, honingklaver en rijsbes, 

Waardplant

Struikhei
Calluna

Brem
Cytisus

Zonneroosje
Helianthemum

Honingklaver
Melilotus

Kroonkruid
Securigera

Bosbes
Vaccinium

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie blauwtjes (LYCAENIDAE)

Alle soorten uit deze familie