zomervlinder Geometra papilionaria

De zomervlinder valt op door de grootte en de groene kleur en komt verspreid over het hele land voor.
Familie
spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie
Geometrinae / Geometra papilionaria
Groep
Nachtvlinder die zowel dagactief als nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid

Algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: gevoelig.

Rode lijst
gevoelig

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 24-29 mm. Behalve door de grootte en de karakteristieke groene kleur, wordt deze spanner gekenmerkt door de dagvlinderachtige rusthouding. De vleugels worden uitgespreid en onder een lichte hoek omhoog gehouden, alsof de vlinder net is neergestreken en op het punt staat weer op te vliegen; in volledige rust zijn de vleugels vlak uitgespreid. De achterrand van de vleugels is gegolfd. De groene kleur blijft bij deze soort langer behouden dan bij de meeste verwante soorten maar is instabiel en verbleekt of vergeelt snel door UV-straling en chemische stoffen. Vertoont weinig variatie; soms ontbreken één of meer van de witachtige dwarslijnen.

Kenmerken rups

Tot 29 mm; lichaam met ruwe huid, geelachtig groen met een weerszijden van de rug een rij grote roodachtig bruine wratten; kop ingesneden, groen met roodachtig bruine tint. De jonge rupsjes zijn bruin, maar worden na de overwintering groen.

Vliegtijd en gedrag

Eind mei-begin augustus in één generatie; soms een partiële tweede generatie in september. De vlinders komen goed op licht, meestal na middernacht. Ze strijken vaak neer op enige afstand van de lichtval, zonder er in te vliegen. Op warme zonnige dagen vliegen ze soms rond bomen en struiken.

Levenscyclus

Rups: juni-mei. De soort overwintert als jonge rups op een spinselkussentje op een twijg, een tak of de stam van de waardplant en verpopt zich in de strooisellaag.

Waardplanten

Vooral berk; soms beuk, els en hazelaar.

Habitat

Bossen, struwelen, heiden, graslanden, parken en tuinen.

Zeldzaamheid

Algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: gevoelig.

België

Vrij algemeen in het hele land.

Mondiaal

In bijna heel Europa en via de gematigde zone in meerdere ondersoorten tot Kamtsjatka en Japan. In het noorden Noord-Scandinavië en in het zuiden de Balkan en Klein-Azië.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Large Emerald
Duitse naam
Grünes Blatt
Franse naam
la Grande naïade , la Géomètre papillonaire
Oud Nederlandse naam
groene spanner, groene zomermeter
Synoniemen
Hipparchus papilionaria
Toelichting Nederlandse naam

De zomervlinder vliegt in de zomermaanden. Meer over Nederlandse namen

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Geometra: geometreo is land meten. Verwijst naar de kenmerkende manier van voortbewegen van de rups.
papilionaria: papilio is een vlinder. Waarschijnlijk had Linnaeus deze naam niet voor deze soort bedoeld want hij schrijft aan Wilkes in 1747 dat de Engelse vlinder van Wilkes twee keer zo groot was als die uit Zweden.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Nieuws

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

prachtstipspanner
Scopula marginepunctata

egale stipspanner
Idaea straminata

kleine wintervlinder
Operophtera brumata

geelschouderspanner
Ennomos alniaria

berkenoogspanner
Cyclophora albipunctata

wortelhoutspanner
Eulithis prunata

alle soorten uit deze familie