Rupsen fotograferen

Rupsen fotograferen ten behoeve van determinatie

Voor het maken van foto’s ter determinatie is het erg belangrijk om meerdere foto’s te maken, zodat alle onderdelen van de rups (rugzijde, zijkant, kop en anaalsegment) goed te zien zijn. Hoe meer foto’s, hoe groter de kans dat het lukt om de rups op naam te brengen. Ook de grootte van de rups en de waarnemingsdatum zijn belangrijk om vast te leggen. De waardplant waarop de rups gevonden is kan ook een extra ondersteuning zijn bij de determinatie.

Granietuil (Lycophotia porphyrea) van de bovenkant gefotografeerd (foto: Jeroen Voogd) Granietuil (Lycophotia porphyrea) van de bovenkant gefotografeerd (foto: Jeroen Voogd)
En van de zijkant (foto: Jeroen Voogd) En van de zijkant (foto: Jeroen Voogd)

Aanvullende informatie is nuttig

Helaas blijkt dat veel waarnemers in het veld een foto nemen en daar geheel op vertrouwen Oftewel: er wordt minder goed naar het organisme gekeken dan in de tijd toen er nog geen digitale camera’s beschikbaar waren. Dat is jammer, want alleen een foto zal in veel gevallen niet voldoende zijn om een rups te kunnen determineren. Aanvullende informatie kan de determinatie vergemakkelijken. Nuttige informatie omvat:

  • de datum
  • de grootte (zo exact mogelijk; geef het ook aan als het een schatting betreft)
  • de locatie (biotoopomschrijving)
  • de waardplant (als de rups kruipend gevonden is dan kan het extra informatie opleveren door de meest voorkomende planten in de omgeving op te noemen)
  • is de rups meegenomen? (Al dan niet om uit te kweken).

We willen u dan ook vragen om deze informatie zo duidelijk mogelijk te vermelden wanneer u een e-mail stuurt met de vraag een rupsenfoto te determineren of wanneer u een foto instuurt via het fotoformulier. Gebruik eventueel het opmerkingenveld voor extra informatie. Hoe meer informatie u invult, hoe beter de rups op een juiste determinatie beoordeeld kan worden.

Determinatie op soortniveau of niet?

Zelfs wanneer aan alle bovenstaande randvoorwaarden is voldaan bestaat de mogelijkheid dat de rups niet tot op soortniveau gedetermineerd kan worden. Hieraan kan een aantal redenen ten grondslag liggen:

  • Het betreft geen volgroeide rups (rupsen kennen een aantal stadia (vervellingen) en kunnen er per vervelling heel anders uit zien; doorgaans worden alleen laatste stadium rupsen beschreven);
  • Sterk op elkaar lijkende soorten zijn niet uit te sluiten aan de hand van een foto;
  • De belangrijke kenmerken zijn niet zichtbaar op een foto;
  • Het betreft een rups die slecht of nog nauwelijks beschreven is.

Nog veel te ontdekken!

Er wordt nog maar door weinig mensen gericht naar rupsen gekeken. Vandaar dat er ook nog maar weinig determinatiesleutels beschikbaar zijn. Ook uitgebreide beschrijvingen die gebaseerd zijn op veel exemplaren van een soort van veel verschillende locaties ontbreken nog. Met andere woorden: er valt nog veel te ontdekken en te beschrijven! En dat is nog een belangrijke reden om ernaar te streven zo veel mogelijk details toe te voegen aan een waarneming.

Rupsen determineren