Cursus SoortenNL Wintereditie

Voorjaarsbloeiers en varens

Voorjaarsbloeiers

Het eerste gedeelte van de les werd verzorgd door Sascha van der Meer van FLORON en ging over voorjaarsbloeiers. 

Antivries

In de chat zagen we veel interesse voor anti-vries; op deze plek kun je daar meer over vinden.

Mooie gebieden om te bezoeken

  • De bossen van Zuid-Limburg en het dal van de Hohn in België → zeer rijke voorjaarsflora
  • De bossen van Zuid-Kennemerland → stinzenflora
  • Verschillende landgoederen en buitenplaatsen kunnen op afspraak of via inschrijving bezocht worden (bijvoorbeeld: Martenastate, Buitenplaats Philippusfenne, De pastoriehof van Warffum)
  • De wilgen van de Biesbosch → Grote wilgendiversiteit, vanaf de 15e eeuw zijn hier wilgen aangeplant vanwege de griendteelt.

Algemene tips

Varens

Het nut van varens

Bij de varens kregen we veel vragen over het nut van varens. Dat is een typische vraag omdat mensen – en ecologen – vaak in termen van nut denken over de natuur. En het klopt ook dat interacties tussen soorten, zoals vraat en predatie, belangrijke sturende krachten zijn in natuurlijke ontwikkeling. Maar het hoeft niet.

Als een soort een plekje kan vinden, dan groeit hij daar. Varens worden niet veel gegeten, ze zijn er gewoon. Ze kunnen dienst doen als beschutting, voor slapende reeën bijvoorbeeld, of voor spinnetjes bij muurvarens. Ze dragen bij aan de koelte op en de vochtigheid van de bodem. Maar al deze dingen zijn niet de reden waarom ze bestaan. Het is goed mogelijk dat varens in vergelijking met bloeiende planten weinig relaties aangaan. Omdat sporenplanten eigenlijk relicten zijn van een paar ijstijden geleden, toen er nog geen bloeiende planten bestonden en alle begroeiing bestond uit sporenplanten.

Overige informatie

  • Voortplanting van varens zit nog best ingewikkeld in elkaar. Ze doen net als kwallen en poliepen aan een generatiewisseling, waarbij ze zich eerst geslachtelijk en dan ongeslachtelijk voortplanten. Of andersom. Op deze website staat het best helder weergegeven
  • Leeftijden van varens schatten is een vak appart; hier lees je er meer over.

Varens herkennen

Varens in kaart brengen

Meer informatie over varens

Boeken

  • Heukels’ Flora van Nederland
  • Nova Flora Neerlandica (wolfsklauwen, Biesvarens, Paardenstaarten en Varens)

Nectarindex

Het tweede deel van de presentatie van Petra ging over de nectarindex. Hierbij worden planten gekoppeld aan de insecten die bij bloeiende planten horen. 

Artikelen

Insecten

Hulp bij determinatie

  • ObsIdentify, werkt vooral goed voor vlinders, libellen, sommige bijen en wantsen. Werkt minder goed bij kleine beestjes. Dus we bevelen een combinatie met invoeren op Waarneming.nl aan. Als je dan een foto bijvoegt, kan een expert van het validatieteam meekijken of het klopt of niet. En je helpt dan ook om ObsIdentify te verbeteren. 
  • Soortzoekers van EIS-Nederland 
  • Kevertabellen

Gidsen

Er zijn heel veel verschillende gidsen verkrijgbaar. De tips van Aglaia: 

Overige ondersteuning

Wintervogels

Algemene informatie over vogels

  • Voor uitgebreide info over per soort, met tips voor herkenning en geluiden kan je hier terecht. 
  • Informatie over verschillende vogelsoorten is ook goed te vinden op deze pagina, waar de accenten sterk liggen op aantallen en ontwikkeling.

Vogels waarnemen

  • Een handige app om mee op zoek te gaan naar vogels is Mijn Vogelvinder.
  • Als je het juist dichtbij huis wil houden is de postcodecheck wel weer een goede.
  • Losse waarnemingen van vogels kun je goed invoeren via Waarneming.nl
  • Waarnemingen in de tuin zijn juist leuk om meer gestructureerd bij te houden via Tuintelling.nl

 

Als jullie meer van Camilla willen lezen of horen volg dan @camilladreef of bestel haar boek met vogelverhalen

Wintervlinders en vlinders in de winter

Dagpauwoog maakt geluid

Wist je dat sommige vlinders geluid kunnen maken? De dagpauwoog in dit filmpje laat dat mooi zien. Wanneer hij zich bedreigd voelt probeert hij zijn vijanden met dit geluid af te schrikken. Denise van Bogaert legde het vast.

Een andere vlinder die geluid kan maken is de doodshoofdvlinder. Deze vlinder maakt een piepend geluid en onlangs werd bekend hoe hij dat doet.

De cursus Veldbiologie is mogelijk gemaakt door SoortenNL, IVN, KNNV, Vogelbescherming Nederland, Waarneming.nl, NJN en de Nationale Postcode Loterij.

Sleedoornpages tellen

Wil je een keer mee met De Vlinderstichting, op zoek naar eitjes van de sleedoornpage? Check dan deze pagina, daar vind je alle informatie en een kalender.

Tips uit de les

Algemene tips

  • Een handige hulp om soorten te gaan herkennen en te weten te komen wat je ziet (identificatie) is de app ObsIdentify. Deze app identificeert een rijke verscheidenheid aan wilde flora en fauna in Nederland en België op basis van foto’s.
  • Vind je het leuk om samen op excursie te gaan, kijk dan bij het IVN of de KNNV of er actieve groepen in de buurt zijn.
  • www.verspreidingsatlas.nl geeft per soortgroep korte informatie over verspreiding en ecologie van soorten.