Nachtvlinders lokken en bekijken

De meeste nachtvlinders leiden een verborgen leven. Er zijn echter een paar manieren om ze toch te zien te krijgen. Voor de ene moet u de keuken in, voor een andere moeten de lakens uit de kast gehaald worden. De verschillende methoden geven niet dezelfde resultaten. Sommige vlinders worden meer aangetrokken door zoetigheid dan door licht en andersom. Een combinatie van methoden geeft dan ook de beste resultaten.

Licht

Dat nachtvlinders op licht afkomen is algemeen bekend. Maar hoe kunt u nu zoveel mogelijk nachtvlinders naar uw eigen lamp lokken in plaats van naar de straatverlichting (die meestal te hoog is om te kunnen gebruiken). De volgende methoden helpen daarbij.

Lamp en laken

Een felle lamp bij een opgespannen laken werkt bijna als een nachtvlindermagneet. Zo’n groot licht oppervlak zal door weinig vlinders over het hoofd worden gezien. Een felle gloeilamp of spaarlamp werkt al, maar voor echt goede resultaten zijn er speciale lampen verkrijgbaar, zoals HPL-lampen, ML-lampen of kwikdamplampen.

Vanaf de schemering zullen nachtvlinders op het licht af komen, hoewel de meeste soorten pas na middernacht zullen verschijnen. De meeste vlinders zullen op het laken gaan zitten waar ze goed te bekijken zijn.

In de val gevangen nachtvlinders. Vlinders gevangen in een lichtval worden de volgende ochtend weer vrijgelaten. Vlinders gevangen in een lichtval worden de volgende ochtend weer vrijgelaten.

Lichtval

Dit is een methode die vooral geschikt is voor de eigen achtertuin en voor mensen die liever geen nacht opblijven, maar ’s morgens bij het ontbijt nachtvlinders willen bekijken.

Een lichtval is een grote bak gevuld met eierdozen waarop een soort grote trechter bevestigd is met daarboven een felle lamp. Nachtvlinders komen op de lamp af en fladderen er omheen totdat ze per ongeluk door de trechter vallen en in de bak terecht komen. Daar gaan ze tussen de eierdozen zitten. Wanneer het ’s morgens licht wordt blijven ze daar rustig zitten en zijn ze goed te bekijken.
Er zijn kant-en-klare lichtvallen te koop bij entomologiespeciaalzaken, maar je kunt er ook zelf een maken.

Stroop

Het zogenaamde stropen of smeren is een andere methode om nachtvlinders te lokken. Een mengsel van zoetigheid en alcohol trekt nachtvlinders van verre aan. Dit zijn vaak andere soorten dan de soorten die op licht afkomen.

Hoe ga je te werk?

  • Maak twee dagen voor de bewuste avond het gewenste recept klaar.
  • Vanaf een uur voor zonsondergang kan het mengsel (met behulp van een oude afwaskwast) op bomen en muren worden aangebracht. Breng de stroop op ooghoogte aan, aan meerdere zijden van een boom. Kies ruwe oppervlakken die bij voorkeur niet door licht beschenen worden
  • Wanneer het donker geworden is kun je de bomen controleren met behulp van een zaklamp. Je kunt het controleren desgewenst enkele malen herhalen.

Recepten

Er zijn vele tientallen strooprecepten in omloop. Bijna iedere nachtvlinderaar heeft zijn eigen favoriete recept. De belangrijkste ingrediënten zijn altijd suiker of fruit en alcohol. De alcohol verspreidt de geur van de zoetigheid beter. Bovendien worden nachtvlinders er een beetje suf van, waardoor ze goed te bekijken zijn.

Welk recept het beste is? Hierover verschillen de meningen. Experimenteren is de beste manier om erachter te komen.

Flyer met strooprecepten

Basisrecept lokstroop

1 pot suikerstroop, 2 eetlepels suiker; bier, wijn en/of vruchtenlikeur (een flinke scheut of zoveel als nodig is voor de juiste substantie). Meng de ingrediënten zo door elkaar dat er een goed smeerbaar, plakkerig mengsel ontstaat. Laat het mengsel enkele dagen staan om gisting te bevorderen. Andere ingrediënten die veel gebruikt worden: allerlei soorten overrijp fruit (vooral bananen), appel- of perenstroop, rum en allerlei exclusieve bieren en alcoholische dranken.

Bloemen

De eenvoudigste manier om nachtvlinders in de tuin te bekijken, is om ze te bestuderen als ze nectar komen drinken bij bloemen. Een aantal soorten bloemen komt pas ’s avonds tot leven en verspreiden de meest heerlijke geuren om nachtvlinders aan te trekken.

Met de volgende plantensoorten maak je in ieder geval kans op nachtelijk bezoek:

  • kamperfoelie (Lonicera sp.)
  • (sier)tabak (Nicotiana sp.)
  • teunisbloem (Oenothera sp.)
  • rode spoorbloem (Centranthus ruber)
  • vlinderstruik (Buddleja davidii)

Vanaf de schemering zullen er nachtvlinders bij de bloemen komen drinken. Ze zijn het beste te bekijken met een zaklamp (eventueel bedekt met rood gekleurd folie; nachtvlinders kunnen geen rood licht zien).

Deze methode geeft echter lang niet zoveel vlinders en soorten als een lokmiddel of een lichtmethode.

Deel je waarnemingen!

Bij voorkeur ontvangen wij de waarnemingen digitaal via www.telmee.nl of www.waarneming.nl. Deel de (foto's van) vlinders die je ziet ook op de sociale media met hashtag #NaNaNa. Zo kan iedereen zien wat voor mooie en bijzondere nachtvlinders er worden waargenomen.

Waarnemingen delen

Nationale Nachtvlindernacht