Profielwerkstuk

Wanneer je een profielwerkstuk of praktische opdracht gaat maken zijn er over vlinders en libellen veel onderwerpen om uit te kiezen. Hieronder volgen ter inspiratie enkele voorbeelden van onderwerpen die leerlingen reeds hebben gekozen:

• De invloed van kleurstoffen op de uiteindelijke kleur van vlinders
• De invloed van temperatuur en soorten voedsel op de levenscyclus van het groot koolwitje
• De invloed van temperatuur en licht op de groei van eitjes, rupsen, poppen en vlinders

Communicatie tussen rupsen

Een voorbeeld van een profielwerkstuk over vlinders is The Cycle of Life. Voor dit profielwerkstuk is onderzocht wat de invloed is van temperatuur, voedsel en licht op de groei van rupsen. Daarnaast is er onderzocht of vlinders een voorkeur hebben voor bepaalde zoetigheden.

Nog een voorbeeld: Voedingswaarden. Een werkstuk over het effect van verschillende soorten voeding op de groei van rupsen.

Koolwitjes in de klas

In veel onderzoeken worden koolwitjes gebruikt. Deze kun je via deze website bestellen. 

Klimaatverandering en vlinders; natuurlijke (?) selectie in de vlinderwereld

De invloed van klimaatverandering op vlinders en libellen is een geschikt onderwerp voor een profielwerkstuk of praktische opdracht. 

Het is inmiddels algemeen bekend: het klimaat verandert. Is die verandering nou goed voor de vlinders? Uit de gegevens van De Vlinderstichting blijkt dat met name enkele bedreigde soorten het, onder meer door klimaatverandering, steeds moeilijker krijgen. Klimaatverandering is voor een groot deel het gevolg van het menselijk handelen. Met de onderzoeksideeën op deze website kun je ontdekken wat de gevolgen zijn van onze huidige consumptie en productie voor de vlinders en libellen in Nederland. En hoe jij zelf kunt bijdragen aan het tegengaan van de nadelige effecten daarvan.

Stappenplan

Aan de hand van onderstaand globaal stappenplan kun je onderzoek doen naar de relatie tussen klimaatverandering en vlinders/libellen.

1. Oriënteer je op het onderwerp klimaatverandering;
2. Kies een onderzoeksonderwerp over vlinders of libellen;
3. Bedenk hoe je de vlinders en libellen een handje kunt helpen;
4. Presenteer de resultaten;
5. Stuur je ervaringen, opmerkingen en resultaten aan De Vlinderstichting.

Stap 1. Oriënteer je op het onderwerp klimaatverandering

Informatie over klimaatverandering kun je op deze site vinden in de volgende bijlagen:

• Klimaatverandering, wat is dat?
• Klimaatverandering, wat kunnen we daar tegen doen?
• Zelf aan de slag tegen klimaatverandering? 

Stap 2. Kies een onderzoeksonderwerp over vlinders of libellen

De onderzoeksonderwerpen zijn ingedeeld in vijf thema’s:

Thema 1: Macro,- meso- en microklimaat

Onderzoeksideeën gericht op de directe effecten van het lokale klimaat op het voorkomen van rupsen en vlinders in Nederland.

Thema 2: Vlinders: verschijnen of verdwijnen?

Door klimaatverandering rukken sommige soorten naar het noorden op, terwijl andere soorten het juist ‘te heet onder de voeten krijgen’ en plaatselijk uitsterven.

Thema 3: Vlindertrek

Sommige soorten vlinders kunnen erg goed vliegen en kunnen duizenden kilometers afleggen. De atalanta kan hier niet overwinteren en komt jaarlijks uit Spanje naar ons land. Maar is dat nog wel nodig, nu het hier zoveel warmer wordt?

Thema 4: Voortplanting

Timing is heel belangrijk in de natuur. Wanneer een rups te vroeg of te laat uit zijn eitje komt, is er wellicht voor hem niets te eten. Wat is het effect hierop van klimaatverandering?

Thema 5: Libellen: verschijnen of verdwijnen?

Ook bij libellen zijn de veranderingen in de verspreiding gedeeltelijk te relateren aan klimaatverandering.

Kies het onderwerp dat je het meest aanspreekt en kies vervolgens een van de bijbehorende onderzoeksideeën om uit te werken.

Stap 3. Bedenk hoe je de vlinders en libellen een handje kunt helpen

Het lijkt er soms op dat de klimaatverandering voor de vlinders en libellen positief uitvalt. Toch zullen waarschijnlijk voor veel van hen de effecten op lange termijn nadelig zijn. Ontdek wat jouw eigen invloed is (of die van jouw school) op het klimaat en stel een plan op om een bijdrage te leveren aan het tegengaan van klimaatverandering. De bijlage Zelf aan de slag tegen klimaatverandering? kan je daarbij helpen.

Stap 4. Presenteer de resultaten

Bedenk tenslotte een creatieve manier om je resultaten te presenteren. Hierbij kun je denken aan bijvoorbeeld een website, een poster, een PowerPoint presentatie of een korte film. Presenteer de aanleiding van je onderzoek (klimaatverandering, oorzaken en gevolgen), je onderzoek zelf (wat voor gevolgen heeft klimaatverandering op vlinders/libellen) en aanbevelingen (wat ga ik zelf doen tegen klimaatverandering, wat kan de school doen, etc.).

Stap 5. Stuur je ervaringen, opmerkingen en resultaten aan De Vlinderstichting

De onderzoeksideeën die nu op deze site staan, zijn samengesteld door De Vlinderstichting en Milieudefensie. Wij ontvangen graag van leerlingen en/of docenten ervaringen, opmerkingen, verbeteringen voor de onderzoeksideeën en de achtergrondinformatie. Zo kunnen we ons aanbod nog beter afstemmen op de wensen van de gebruikers: jullie dus! Wij stellen het zeer op prijs wanneer je de moeite wilt nemen ons je opmerkingen door te geven. En natuurlijk zijn we erg benieuwd naar de resultaten van je onderzoek!