kosmopoliet Leucania loreyi

De kosmopoliet is een trekvlinder, die vroeger enkele malen in Nederland is waargenomen.
Familie
uilen (NOCTUIDAE)
Onderfamilie
Hadeninae / Leucania loreyi
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. De enige zekere waarnemingen van deze trekvlinder betreffen een vondst uit 1859 bij Amsterdam, een exemplaar in 2006 in Monster (Zuid-Holland) en een waarneming in 2020 in Hees (Drenthe). 

Rode lijst
trekvlinder

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 16-17 mm. Vanuit het wortelveld loopt een opvallende brede donkere streep over de hoekige, ietwat spits toelopende voorvleugel. Vanaf het midden van de vleugel raakt deze dikke streep die doorloopt tot in de vleugelpunt, een donker, min of meer wigvormig veld dat zich vanaf de achterrand uitstrekt in de richting van de vleugelwortel. Deze vrij donkere driehoek contrasteert sterk met de lichte voorrand. De parelwitte kleur van de achtervleugel onderscheidt deze uil van verwante soorten.

Vliegtijd en gedrag

April-november in meerdere generaties. De vlinders komen op licht en op smeer en kunnen ´s nachts op bloemen van klimop worden aangetroffen.

Levenscyclus

Er zijn geen rupsenvondsten bekend uit Nederland.

Waardplanten

Diverse grassen.

Habitat

Graslanden.

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. De enige zekere waarnemingen van deze trekvlinder betreffen een vondst uit 1859 bij Amsterdam, een exemplaar in 2006 in Monster (Zuid-Holland) en een waarneming in 2020 in Hees (Drenthe). 

België

Deze trekvlinder is niet in België vastgesteld.

Mondiaal

Van origine een tropische/subtropische, soms zeer schadelijke trekvlinder. Verbreid vanaf Zuid-Afrika door heel het Afrikaanse continent, de Kaap Verdische - en Canarische eilanden, het zuiden van het palearctiche gebied, Zuidoost-Azië tot aan Australië, Tahiti en de Paaseilanden. Ontbreekt in Noord- en Zuid-Amerika.
In Europa voornamelijk langs de Zwarte Zee en de Middellandse Zee, inclusief de grotere eilanden. Breidt zich langs de Atlantische- en de Noordzeekust steeds verder naar het noorden uit. Inmiddels is Denemarken bereikt. Ook in Zuid-Engeland. In Noord-Spanje en Frankrijk worden plaatselijke populaties jaarlijks met migranten aangevuld. Incidentele vangsten zijn eveneens gemeld uit Zwitserland, Oostenrijk en Hongarije.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Cosmopolitan
Duitse naam
Blankflügel-Flechtenbärchen
Synoniemen
Mythimna loreyi
Toelichting Nederlandse naam

Kosmopoliet werd overgenomen van de Engelse naam. Meer over Nederlandse namen

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Mythimna:Mmthimna is een stad op het eiland Lesbos. Deze uitleg komt van Treitschke die 'Die Schmetterlinge von Europa' afmaakte na de dood van Ochsenheimer. Sodoffsky (1837) verbeterde de spelling naar Mithimna.loreyi: met de naam loreyi wordt eer gebracht aan Dr Lorey uit Dijon.

Auteursnaam en jaartal
(Duponchel, 1827)

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

halmrupsvlinder
Mesapamea secalis

slanke groenuil
Actebia praecox

moeraszeggeboorder
Sedina buettneri

veldgrasuil
Apamea anceps

wintergouduil
Jodia croceago

bosgrasuil
Apamea scolopacina

alle soorten uit deze familie