rouwspanner Odezia atrata

Familie
spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie
Larentiinae / Odezia atrata
Groep
Nachtvlinder die dagactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Van deze soort zijn een aantal recente waarnemingen bekend uit Limburg (2007, 2013).

Rode lijst
incidenteel

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 12-15 mm. Een opvallend, vrijwel effen roetzwart spannertje, waarvan de kleur in de loop van de vliegtijd vervaagt tot bruinzwart. De voorvleugel heeft bij de vleugelpunt een opvallend kalkwit randje.

Vliegtijd en gedrag

Juni-begin augustus in één generatie. De vlinders zijn overdag actief bij zonnig weer, maar de mannetjes vliegen ook nog als het bewolkt is. Ze bezoeken graag bloemen.

Levenscyclus

Rups: mei-juni. De verpopping vindt plaats in de grond. De soort overwintert als ei.

Waardplanten

Vooral dolle kervel.

Habitat

Graslanden, oude hooilanden en andere braakliggende landbouwgrond, struwelen, bosranden en beekoevers.

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Van deze soort zijn een aantal recente waarnemingen bekend uit Limburg (2007, 2013).

Belgiƫ

Vrij zeldzaam en lokaal algemeen in Luik, Luxemburg en Namen.

Mondiaal

Van het Iberisch Schiereiland, West- en Midden-Europa inclusief de Britse eilanden via de gematigde zone tot Sachalin en het Amoer-Oessoeri-gebied, ook in Mongolië; in het noorden tot in Midden-Scandinavië en in het zuiden Italië en de Balkan. Een siberische soort die in Zuid- en Midden-Duitsland voorkeur heeft voor berggebieden, in Noord-Duitsland echter voor de vlakten (Warnecke 1942).

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Chimney Sweeper
Duitse naam
Kaminfegerle
Oud Nederlandse naam
schoorsteenveger, zwarte kervelspanner, zwarte schermbloemspanner
Toelichting Nederlandse naam

De vlinder is zwart (op een klein streepje wit bij de vleugelpunt na). Een relatie met rouw ligt dan voor de hand.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Odezia: hodos is een weg en hexomai is zitten. Deze soort zit graag op vochtige, kale grond. Het weglaten van de beginletter 'h' is gewoon voor Franse auteurs.
atrata: ater is zwart, verwijzend naar de grondkleur

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

kleine zomervlinder
Hemithea aestivaria

papegaaitje
Chloroclysta siterata

bruine bergspanner
Euphyia frustata

hoekbanddennenspanner
Pennithera firmata

zwartbandspanner
Xanthorhoe fluctuata

gele agaatspanner
Gandaritis pyraliata

alle soorten uit deze familie