pijlkruidspanner Mesotype didymata

Familie
spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie
Larentiinae / Mesotype didymata
Groep
Nachtvlinder die zowel dagactief als nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt verspreid over het land lokaal voor. RL: bedreigd.

Rode lijst
bedreigd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 11-15 mm. De voorvleugel is vrij grof getekend. Goed te herkennen aan de twee zwarte vlekken aan de binnenrand van de golflijn die samen soms een omgekeerde U vormen. De grondkleur van het mannetje is gewoonlijk grijs, die van het kleinere vrouwtje bruinachtig of grijsachtig wit; er zijn echter meerdere kleurvariaties mogelijk.

Kenmerken rups

Tot 23 mm; lichaam groen met smalle, geelachtige ringen tussen de segmenten; over de rug een donkergroene lengtestreep met aan weerszijden daarvan twee bleek groene lengtestrepen; dicht onder de spiracula een witte lengteband; kop lichtgroen met op de bovenkant een spaarzamelichtbruine tekening.

Gelijkende soorten rups

Wederikdwergspanner (Anticollix sparsata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

wederikdwergspanner
Anticollix sparsata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

Vliegtijd en gedrag

Half mei-half augustus in één generatie. De mannetjes zijn overdag actief en vliegen vooral in de middag bij warm en droog weer. De vrouwtjes zitten vaak te rusten in de vegetatie. Zowel de mannetjes als de vrouwtjes vliegen vanaf de schemering en komen op licht; ze bezoeken bloemen van onder andere hei en kruiskruid.

Levenscyclus

Rups: mei-juni. De rups verpopt zich dicht bij de grond in een licht spinsel. De soort overwintert als ei.

Waardplanten

Diverse kruidachtige planten en grassen, zoals bosbes, struikheide, sleutelbloem en knoopkruid.

Habitat

Vooral natte heiden en open bossen; ook struwelen, verwaarloosde stukken grond en duinen.

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt verspreid over het land lokaal voor. RL: bedreigd.

België

Zeldzaam en lokaal in Vlaanderen. Verspreide vindplaatsen in alle provincies. Lokaal vrij algemeen.

Mondiaal

Van het uiterste westen van Europa naar Rusland, de Oeral en de Kaukasus; in het noorden de Britse eilanden, Scandinavië tot Lapland en de Faeroer-eilanden, in het zuiden tot in de Alpen.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Twin-spot Carpet
Duitse naam
Bergwald-Kräuterspanner
Franse naam
l'Eubole âpre , la Phalène des myrtilles
Synoniemen
Larentia didymata, Cidaria didymata, Calostygia didymata, Perizoma didymata, Eubolia scabraria, Cidaria alpestrata
Toelichting Nederlandse naam

Pijlkruidspanner is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in 'Onze vlinders' (begin vorige eeuw).

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

didymata: didymus is tweeling, dubbel. Het dubbele vlekje op de voorvleugel. Linnaeus beschrijft dit als een gelobde enkele vlek.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

bonte bandspanner
Epirrhoe tristata

brummelspanner
Mesoleuca albicillata

ratelaarspanner
Perizoma albulata

appeltak
Campaea margaritaria

vlekstipspanner
Idaea dimidiata

witvlekspikkelspanner
Parectropis similaria

alle soorten uit deze familie