bosspanner Scopula immutata

Voorvleugellengte: 12-13 mm. Het mannetje van de bosspanner heeft draadvormige antennen en tamelijk afgeronde roomwitte vleugels die een min of meer gele zweem kunnen hebben. De vleugels zijn meestal dun bestrooid zijn met zwarte schubben. De lichtbruine dwarslijnen zijn vaak ook iets geelachtig. Ze hebben een licht gegolfd en gebogen verloop, en meestal springt geen van de lijnen eruit qua duidelijkheid; het meest onduidelijk is de binnenste dwarslijn. Bij het vrouwtje is de grondkleur aanzienlijk witter, de tekening contrastrijker en de voorvleugel puntiger. Op de achtervleugel is altijd een duidelijke zwarte middenstipaanwezig. De middenstip op de voorvleugel kan net zo duidelijk zijn als op de achtervleugel, maar is soms vaag of afwezig. Opvallend bij deze soort is de donkere franje. Een duidelijke franjelijn is afwezig, soms zijn vaag stipjes zichtbaar.

De roomkleurige stipspanner (S. floslactata) is meestal groter en vertoont een duidelijke knik in de voorrand nabij de vleugelpunt; verder zijn de dwarslijnen bij de deze soort grilliger. Zie ook de zwartstipspanner (S. nigropunctata), de witroze stipspanner (S. emutaria), de moerasstipspanner (S. corrivalaria) en de crème stipspanner (S. ternata).

Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen zeven Scopula- en drie Idaea-soorten.

Zwartstipspanner (Scopula nigropunctata), prachtstipspanner (Scopula marginepunctata), ligusterstipspanner (Scopula imitaria),witroze stipspanner (Scopula emutaria), roomkleurige stipspanner (Scopula floslactata), crème stipspanner (Scopula ternata) en vals witje (Siona lineata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Begin juni-eind augustus in één generatie; in gunstige jaren een partiële tweede generatie. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen in kleine aantallen op licht.

Rups: juli-mei. De soort overwintert als rups in de strooisellaag en verpopt zich daar ook.

Diverse kruidachtige planten. In het buitenland genoemd: grote weegbree, hondsviooltje, moerasspirea en valeriaan.

Vooral vochtige graslanden, heiden en moerassen met een weelderige vegetatie.

Algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.

Vrij algemeen. Wijdverbreid in het hele land.

Van het Iberisch Schiereiland via West- en Midden-Europa (inclusief de Britse eilanden) en de gematigde zone tot het Amoergebied en Sachalin (ssp. contramutata Prout 1913). Naar het noorden tot boven de poolcirkel en in het zuiden: Midden-Italië, de Balkan, de Kaukasus en Kazachstan.

Bosspanner is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in 'Onze vlinders' (begin vorige eeuw). Daar heet dit spannertje nog Boschmetertje.

Meer over Nederlandse namen

Scopula: scopula is een kleine borstel. Bedoeld wordt een uitschuifbaar schubbenborsteltje op het scheenbeen van een aantal mannetjes van dit genus.
immutata: immutatis is onveranderd. Vleugels die zowel aan boven- als aan onderzijde wit zijn.