slawortelboorder Pharmacis lupulina

Voorvleugellengte: ♂ 11-16 mm, ♀ 15-20 mm. De vleugeltekening van het mannetje varieert sterk in grootte en intensiteit. De kleur varieert van witachtig tot lichtbruin of grijs; geheel effen gekleurde exemplaren komen ook voor. De brokkelige witte banden raken elkaar, indien aanwezig, vlak bij de binnenrand van de vleugel en vormen zo een omgekeerde V. Het vrouwtje is groter en de voorvleugel is in het algemeen minder contrastrijk getekend en vaak effen grijs gekleurd.

Tot 38 mm; lang en slank; lichaam geelachtig wit met onduidelijke, bleek geelachtig bruine vlekken; nek- en anaalschild op resp. segment een en dertien geelachtig bruin; kop glanzend roodachtig bruin.

Het mannetje van de oranje wortelboorder (Triodia sylvina) heeft een bredere en helderder gekleurde voorvleugel; de smalle banden van de witte omgekeerde V raken elkaar niet. Het vrouwtje van de oranje wortelboorder is bruiner en heeft een grijze tot grijswitte tekening. Zie ook de heidewortelboorder (Phymatopus hecta).

Oranje wortelboorder (Triodia sylvina), gemarmerde wortelboorder (Korscheltellus fusconebulosa), heidewortelboorder (Phymatopus hecta) en hopwortelboorder (Hepialus humuli).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Mei-augustus in één generatie. De vlinders vliegen vooral in de schemering en komen gewoonlijk tijdens het eerste uur na zonsondergang op licht. De mannetjes zijn ook in de namiddag actief; ze vliegen laag boven de vegetatie zigzaggend rond, op zoek naar in het gras zittende vrouwtjes. Soms worden parende vlinders aangetroffen met de achterlijven aan elkaar, waarbij het mannetje bewegingloos met de kop naar beneden hangt.

Rups: augustus-april. De rups, die onder de grond leeft en zich voedt met wortels en (ondergrondse) stengeldelen, overwintert enkele malen en verpopt zich in de grond.

Diverse kruidachtige planten en grassen. De rupsen zijn soms een plaag in de land- en tuinbouw.

Open graslanden, heiden, moerassen en grazige bospaden; ook tuinen en wegbermen in stedelijke omgeving.

Vrij algemeen. Komt vooral in het westen en het midden van het land voor; ook daarbuiten af en toe een waarneming.

Zeldzaam in het hele land. Recente meldingen uit alle provincies, maar vooral gezien in Zuid-West-Vlaanderen, Oost-Brabant, Namen en Luxemburg.

Van Spanje tot Centraal-Azië en van Zuid-Scandinavië tot Sicilië, Griekenland en Klein-Azië. Ook in Engeland, maar niet op Corsica, Sardinië en Kreta.

De rups van een wortelboorder boort gangen in de wortels van de waardplant. De slawortelboorder is soms schadelijk in de tuinbouw o.m. op sla.

Meer over Nederlandse namen

lupulina: Humulus lupulinus is hop: Linnaeus gebruikte deze naam om de verbondenheid met H. humuli aan te duiden; hij had onvoldoende inzicht in de waardplanten.