elzenspannertje Hydrelia sylvata

Familie
spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie
Larentiinae / Hydrelia sylvata
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. De soort is verspreid over het land slechts af en toe waargenomen. Voor het laatst waargenomen in 2004 en 2005 in Noord-Brabant, Limburg en Friesland en daarna in 2022 in Groningen.

Rode lijst
verdwenen

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 11-13 mm. De grijsachtig witte vleugels zijn bedekt met fijne bruine spikkels. Kenmerkend zijn de twee bruine golvende dwarslijnen die dicht bij elkaar midden over de vleugel lopen. De andere donkere dwarslijnen zijn vaak minder duidelijk en de golflijn is geschulpt.

Vliegtijd en gedrag

Eind mei-eind juli in één generatie. De vlinders rusten overdag op boomstammen. Ze komen in kleine aantallen op licht.

Levenscyclus

Rups: juli-september. De soort overwintert als pop.

Waardplanten

Els, berk, beuk, wilg en tamme kastanje.

Habitat

Vooral bossen en struwelen langs natuurlijke waterlopen; soms struwelen op heiden en (kalk)graslanden.

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. De soort is verspreid over het land slechts af en toe waargenomen. Voor het laatst waargenomen in 2004 en 2005 in Noord-Brabant, Limburg en Friesland en daarna in 2022 in Groningen.

België

Zeer zeldzaam in Vlaanderen. Slechts twee recente Vlaams-Brabantse vindplaatsen (Holsbeek en Tielt-Winge); vroeger ook bekend uit Antwerpen. In Wallonië vrij zeldzaam met talrijke vindplaatsen ten zuiden van Samber en Maas.

Mondiaal

Van Spanje, West- en Midden-Europa inclusief de Britse eilanden via de gematigde zone tot Japan; in het noorden tot in Midden-Scandinavië en in het zuiden tot de zuidelijke Alpenrand.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Waved Carpet
Duitse naam
Braungestreifter Erlenspanner
Franse naam
la Cidarie sylvestre
Synoniemen
Hydrelia testaceata, Larentia testaceata, Lygris testaceata, Cidaria sylvaria
Toelichting Nederlandse naam

Deze spanner is kleiner en els is een van de waardplanten. Els zit ook in de Duitse naam. Meer over Nederlandse namen

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Hydrelia: hudrelos is waterig. Dit is mogelijk een variatie op Hübner's thema (riviertjes en beekjes) op de vleugels van H. sylvata, de enige soort die Hübner in dit genus onderbracht.
sylvata: silva, sylva is een bos, het habitat van deze vlinder.

Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

tijmstipspanner
Scopula decorata

wederikdwergspanner
Anticollix sparsata

crème stipspanner
Scopula ternata

gestippelde oogspanner
Cyclophora punctaria

geblokte stipspanner
Idaea emarginata

gewone dwergspanner
Eupithecia vulgata

alle soorten uit deze familie