geveerde spikkelspanner Peribatodes secundaria

De geveerde spikkelspanner komt in naaldbossen voor, maar ook kwekerijen met uitheemse naaldbomen.

Familie: spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie: Ennominae / Peribatodes secundaria
Groep: Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen: (moeilijk tot zeer moeilijk te determineren)
Zeldzaamheid: Vrij algemeen. Een soort op zandgronden waar voldoende sparren groeien. Komt ook voor in de duinen maar is daar minder algemeen; op kleigronden zeldzaam of ontbrekend. RL: kwetsbaar.
Rode lijst: kwetsbaar

Verspreiding

Vliegtijd

Kenmerken vlinder: Voorvleugellengte: 17-20 mm. Lijkt sterk op de taxusspikkelspanner (P. rhomboidaria), maar is gemiddeld iets kleiner. De vleugels zijn in de meeste gevallen vrij zwaar gevlekt met donkere schubben, ook aan de onderzijde; af en toe komen zeer donkere exemplaren voor. De buitenste dwarslijn op de voorvleugel is bij de binnenrand van de vleugel sterk gekromd en bij de voorrand nauwelijks geknikt. De buitenste dwarslijn aan de onderzijde van de achtervleugel is in het midden niet gehoekt. Het mannetje heeft breed geveerde antennen en de kleine veertjes eindigen vrij abrupt 1 mm voor het uiteinde.
Gelijkende soorten vlinder: Bij de minder bonte taxusspikkelspanner (P. rhomboidaria) is de buitenste dwarslijn bij de voorrand sterk geknikt en bij de binnenrand vrij recht. Bovendien heeft de taxusspikkelspanner aan de onderzijde van de voorvleugel een opvallende bleke vlek in de vleugelpunt.; taxusspikkelspanner
Peribatodes rhomboidaria
GEOMETRIDAE: Ennominae

Vliegtijd en gedrag: Half juni-half augustus in één generatie. De vlinders worden overdag soms opgejaagd vanuit naaldbomen en komen op licht.
Levenscyclus: Rups: augustus-juni. De soort overwintert als jonge rups op de waardplant en verpopt zich in een cocon op de waardplant.
Waardplanten: Spar, den en jeneverbes.
Habitat: Vooral naaldbossen; ook kwekerijen met uitheemse naaldbomen.; naaldbossen

Zeldzaamheid: Vrij algemeen. Een soort op zandgronden waar voldoende sparren groeien. Komt ook voor in de duinen maar is daar minder algemeen; op kleigronden zeldzaam of ontbrekend. RL: kwetsbaar.
België: In Vlaanderen vrij algemeen en wijdverbreid in de oostelijke helft, minder algemeen in de westelijke. In Wallonië vrij algemeen en wijdverbreid.
Mondiaal: Minder verbreid dan rhomboidaria. Van Spanje via Midden-Europa tot de Oekraïne; in het zuiden Italië, de Balkanlanden en Klein-Azië en in het noorden tot Midden-Scandinavië.
Trend op lange en korte termijn: Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden: Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.; voor 1950

1950 - 1979

1980 - 1999

2000 - feb 2016

Engelse naam

Feathered Beauty

Duitse naam

Nadelholz-Rindenspanner

Franse naam

la Boarmie des résineux

Synoniemen

Boarmia secundaria, Peribatodes occidentalis

Toelichting Nederlandse naam

De spikkelspanners hebben een grijze tot grijsbruine grondkleur met veel golvende dwarslijnen en veelal besprenkeld met donkerder spikkels.
Geveerde verwijst naar de prachtige geveerde antennes van het mannetje.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Peribatodes: peri is rond, rondom en batodes is overwoekerd met doorns, wellicht wordt de habitat bedoeld.
secundaria: secundus is de volgende; de volgende soort die beschreven moest worden. Mogelijk is de naam een eerbewijs aan Caius Plinius Secundus (23 - 79 n.C.), de schrijver van Maturalis Historia.

Auteursnaam en jaartal