grote bruine spanner Gnophos furvata

Familie: spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie: Ennominae / Gnophos furvata
Groep: Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen: (moeilijk tot zeer moeilijk te determineren)
Zeldzaamheid: Van deze soort is slechts één waarneming bekend uit 1868.
Rode lijst

Verspreiding

Vliegtijd

Kenmerken vlinder: Voorvleugellengte: ♂ 22-25 mm, ♀ 26-30 mm. Een grote spanner met een opvallend gekartelde achterrand aan zowel de voor- als de achtervleugel. De grondkleur van de voorvleugel is bruinachtig grijs en fijn donker bestoven. De binnenste dwarslijn is gegolfd en de buitenste dwarslijn is getand.
Gelijkende soorten vlinder: Lijkt enigszins op de andere spikkelspanners, maar die hebben niet zo’n uitgesproken gekartelde achterrand.

Vliegtijd en gedrag: In het buitenland: juli-augustus in één generatie.
Levenscyclus: Rups: najaar-begin juni. De soort overwintert als rups.
Waardplanten: Diverse lage planten en struiken, waaronder vooral sleedoorn; soms ook eik.

Zeldzaamheid: Van deze soort is slechts één waarneming bekend uit 1868.
België: Zeer zeldzaam. Beperkt tot enkele vindplaatsen in de kalkstreek in Namen en Luxemburg.
Mondiaal: Verbreid in Zuid- en Midden-Europa. De noordgrens loopt langs het Iberisch Schiereiland, Frankrijk, de Benelux, Duitsland en Polen; in het oosten tot de Karpaten en Oekraïne.
Trend op lange en korte termijn: Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden: Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.; voor 1950

1950 - 1979

1980 - 1999

2000 - feb 2016

Duitse naam

Grosser Steinspanner

Franse naam

la Phalène de la viorne , la Ténébreuse

Toelichting Nederlandse naam

grote bruine spanner
Gezien de Duitse soortnaam zal dit echt wel een grote spanner zijn en omdat de grondkleur donker bruin is, lijkt grote bruine spanner alleszins gerechtvaardigd.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam