kortzuiger Crocallis elinguaria

De kortzuiger is een gelige spanner met een bruine middenband en een opvallende zwarte vlek op de voorvleugel.
Familie
spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie
Ennominae / Crocallis elinguaria
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.

Rode lijst
niet bedreigd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 18-22 mm. Een gelige spanner met een bruine middenband en een opvallende zwartachtige centrale vlek op de voorvleugel. De kleur kan enigszins variëren. De achtervleugel is iets lichter en gelijkmatiger gekleurd. De vleugels worden in rust plat gehouden en hebben geen geschulpte randen.

Kenmerken rups

Tot 43 mm; lichaam varieert in kleur van bleek grijsachtig bruin tot roodachtig bruin of purperachtig bruin, soms met een rij donkere, ruitvormige vlekken op de rugzijde van segment elf een kleine zwartgerande bult; kop licht- of donkerbruin.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de getande spanner (Odontopera bidentata).

getande spanner
Odontopera bidentata
GEOMETRIDAE: Ennominae

Gelijkende soorten rups

Getande spanner (Odontopera bidentata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

getande spanner
Odontopera bidentata
GEOMETRIDAE: Ennominae

Vliegtijd en gedrag

Half juni-eind augustus in één generatie. De vlinders komen, soms in aanzienlijke aantallen, op licht.

Levenscyclus

Rups: eind maart-juni. De soort overwintert als ei op de waardplant.

Waardplanten

Diverse loofbomen en struiken. In Finland op o.a. zwarte bes, lijsterbes, winterlinde, struikheide, gewone vogelkers en ruwe berk.

Habitat

Bossen, struwelen, parken en tuinen.

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.

België

Vrij algemeen in het hele land.

Mondiaal

Marokko (Rifatlas), het Iberisch Schiereiland en via heel Europa tot Japan; in het zuiden het hele Middellandse Zeegebied, de Zwarte Zee, Klein-Azië en de Kaukasus tot Kazachstan, in het noorden tot de poolcirkel.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Scalloped Oak
Duitse naam
Heller Schmuckspanner
Franse naam
la Phalène de la mancienne , la Crocalle aglosse
Toelichting Nederlandse naam

Kortzuiger is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in 'Onze vlinders' (begin vorige eeuw).
De achtergrond van deze naam is niet geheel duidelijk.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Crocallis: crocallis verwijst naar de mooie (kallos is mooi) gele kleur van de crocus. Het is ook mogelijk dat Treitschke crocallis bedoelde, een ons onbekende maar kostbare steen die bij Plinius wordt genoemd, naar de gele grondkleur van de vlinder.
elinguaria: elinguis is sprakeloos, zonder tong: het mondgedeelte is onvolledig.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

iepentakvlinder
Ennomos autumnaria

tweelingbosrankspanner
Horisme radicaria

hopdwergspanner
Eupithecia assimilata

crème stipspanner
Scopula ternata

geelpurperen spanner
Idaea muricata

zwarte-w-vlinder
Macaria wauaria

alle soorten uit deze familie