purperbeer Diacrisia purpurata

De purperbeer is een zeer zeldzame soort van heiden op de droge zandgronden.
Familie
spinneruilen (EREBIDAE)
Onderfamilie
Arctiinae / Diacrisia purpurata
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. De soort komt vrijwel uitsluitend voor op de Veluwe; ook zijn enkele waarnemingen van andere plaatsen verspreid over het land bekend, zoals uit de Peel.

Rode lijst
verdwenen

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: ♂ 18-22 mm, ♀ 22-25 mm. Deze beervlinder is goed te herkennen aan de gele voorvleugel met de zwartachtig bruine vlekken. De achtervleugel is purperrood met blauwzwarte vlekken.

Kenmerken rups

Tot 45 mm; lichaam zwartachtig, met uitgebreide witte tekening op de flanken, met op de rug roodachtig bruine haarborstels en grijsachtige haren op de flanken, die op kleine, verheven wratjes staan ingeplant; kop glimmend zwart.

Vliegtijd en gedrag

Begin juni-begin augustus in één generatie. De mannetjes komen goed op licht, meestal pas laat in de nacht.

Levenscyclus

Rups: augustus-mei. De soort overwintert als rups in de strooisellaag. De verpopping vindt plaats in een cocon met haren erin, meestal laag bij de grond.

Waardplanten

Vooral struikhei; ook diverse kruidachtige planten.

Habitat

Heiden op droge zandgronden.

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. De soort komt vrijwel uitsluitend voor op de Veluwe; ook zijn enkele waarnemingen van andere plaatsen verspreid over het land bekend, zoals uit de Peel.

België

Zeer zeldzaam. Komt erg lokaal voor in Namen en Luxemburg.

Mondiaal

Van het noorden van het Iberisch schiereiland via Zuid- en Midden-Europa en de gematigde zone tot Oost-Azië. Naar het noorden tot Zuid-Finland. In het zuiden van Italië, de Balkan en Klein-Azië tot het Kaspische gebied. Niet op de Britse eilanden.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Purple Tiger
Duitse naam
Purpurbär
Franse naam
l'Écaille pourprée , l'Écaille pourpre
Synoniemen
Rhyparia callunae, Rhyparia purpurata
Toelichting Nederlandse naam

De aanduiding beer heeft deze soort gemeen met de grotere soorten uit de familie van de beervlinders (Arctiidae). De naam beervlinders heeft deze familie te danken aan het uiterlijk van de rupsen die dicht behaard zijn en daardoor aan een beer doen denken.
De achtervleugels zijn purperrood met blauwzwarte vlekken. Meer over Nederlandse namen

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

purpurata: purperachtig gekleurd

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spinneruilen (EREBIDAE)

klein muisbeertje
Pelosia obtusa

donkerbruine snuituil
Idia calvaria

wit weeskind
Catephia alchymista

GelijndeMicroUil

gelijnde micro-uil
Schrankia taenialis

mendicabeer
Diaphora mendica

klein kokerbeertje
Eilema pygmaeola

alle soorten uit deze familie