tandbandspanner Scotopteryx moeniata

Familie
spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie
Larentiinae / Scotopteryx moeniata
Groep
Nachtvlinder die zowel dagactief als nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Deze soort is in ons land voor het laatst waargenomen in 1983 te Ruinen en werd daarvóór zeer onregelmatig aangetroffen op heideterreinen.

Rode lijst
verdwenen

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 13-15 mm. De middenband van deze bandspanner is paarsachtig bruin met een iets lichtere zone rond de middenvlek. De buitenste dwarslijn heeft een forse uitstulping naar buiten. In de vleugelpunt bevindt zich een kort donker schuin streepje.

Vliegtijd en gedrag

Begin juli-begin september in één generatie. De vlinders komen op licht en zijn overdag gemakkelijk op te jagen.

Levenscyclus

Rups: september-mei. De soort overwintert als rups. De verpopping vindt plaats in een los spinsel op de grond.

Waardplanten

Brem en heidebrem.

Habitat

Heiden.

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Deze soort is in ons land voor het laatst waargenomen in 1983 te Ruinen en werd daarvóór zeer onregelmatig aangetroffen op heideterreinen.

België

Zeer zeldzaam. In Vlaanderen slechts één recente vindplaats in de Limburgse Kempen; uitgestorven in Antwerpen. In Wallonië beperkt tot Namen.

Mondiaal

In West- en Midden-Europa van Frankrijk tot Denemarken en Estland, naar het oosten tot de Oeral; in het zuiden van Spanje via Italië en de Balkan tot de Kaukasus.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Duitse naam
Winkelbinden-Wellenstriemenspanner
Franse naam
l'Ortholite fortifiée
Synoniemen
Ortholitha moeniata, Cidaria moeniata, Eubolia moeniaria
Toelichting Nederlandse naam

De bandspanners hebben een bandtekening dwars over de vleugels.
De brede band over de voorvleugels vertoont scherpe knikken (tanden).

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Scotopteryx: skotos is duisternis en pteron is vleugel; wijzend op de donkere tekening op de vleugels van een aantal soorten, vooral de mediane band.
moeniata: Moenia is stadswallen; Scopoli gebruikt de term bolwerken in zijn uitleg. De ene band zou als kantelen in de andere band doordringen.

Auteursnaam en jaartal
(Scopoli, 1763)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

schermbloemdwergspanner
Eupithecia tripunctaria

sparspanner
Thera variata

kleine herculesspanner
Cepphis advenaria

kleine zomervlinder
Hemithea aestivaria

gemarmerde dwergspanner
Eupithecia irriguata

zuidelijke spikkelspanner
Synopsia sociaria

alle soorten uit deze familie