vroeg visstaartje Nola confusalis

Familie
visstaartjes (NOLIDAE)
Onderfamilie
Nolinae / Nola confusalis
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt verspreid voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen; lokaal ook elders. RL: kwetsbaar.

Rode lijst
kwetsbaar

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 9-11 mm. De tamelijk smalle voorvleugel heeft een witachtige grondkleur en is in meer of mindere mate bestoven met bruinachtig donkergrijze schubben. Vaak is deze bestuiving het sterkst in het zoomveld, bij andere exemplaren is de bestuiving meer gelijkmatig over de gehele vleugel verdeeld. Van de fijne zwarte centrale dwarslijnen is de binnenste sterk gebogen of V-vormig en de buitenste egaal S-vormig. De aan de binnenzijde van de buitenste dwarslijn gelegen middelste dwarslijn is sterk getand. Tussen deze lijn en de buitenste dwarslijn ligt een smalle meestal duidelijk donkerder grijsachtige band. Aan de binnenzijde van de vaag zichtbare lichte golflijn liggen kleine zwarte vlekjes of streepjes. Halverwege de voorrand van de voorvleugel bevindt zich een duidelijke donkere, zwartachtig gerande vlek. De achtervleugel is licht gekleurd en heeft een duidelijke middenstip.

Kenmerken rups

Tot 14 mm; rug en flanken met kleine wratjes, waarop lange, fijne haren staan ingeplant; kleur bleek geelachtig bruin tot bruinachtig wit met op de rug twee gebroken, donkerbruine lengtestrepen, waartussen drie donkere, driehoekige vlekken; kop geelachtig bruin.

Gelijkende soorten vlinder

Zie het donker visstaartje (Meganola strigula) en het licht visstaartje (N. aerugula).

Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen de zeven visstaartjes (Nolinae).

donker visstaartje
Meganola strigula
NOLIDAE: Nolinae

licht visstaartje
Nola aerugula
NOLIDAE: Nolinae

Vliegtijd en gedrag

Half april-half juni in één generatie; in gunstige jaren kan de soort iets eerder beginnen te vliegen, maar veel uitloop na half juni is er niet. De vlinders komen op licht.

Levenscyclus

Rups: juni-augustus. De soort overwintert als pop in een cocon op de waardplant.

Waardplanten

Diverse loofbomen, waaronder beuk, eik, berk, sleedoorn, wegedoorn en linde.

Habitat

Bossen, struwelen, parken, boomgaarden en tuinen.

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt verspreid voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen; lokaal ook elders. RL: kwetsbaar.

België

Vrij algemeen in het hele land. Wijdverbreid, maar in lage aantallen.

Mondiaal

Europa, inclusief de Britse eilanden en Zuid-Scandinavië en via Azië tot Japan.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Least Black Arches
Duitse naam
Hainbuchen-Graueulchen
Franse naam
la Nole confuse , la Nole crêtée , la Nole-Aigrette
Oud Nederlandse naam
eikenbeertje
Synoniemen
Celama confusalis, Nola signata
Toelichting Nederlandse naam

Het vroeg visstaartje vliegt eerder in het jaar dan de andere visstaartjes. Visstaartje is een al lang bestaande naam. In 'Onze vlinders' van Ter Haar wordt ze al gebruikt. De naschuivers van sommige rupsen uit deze familie hebben wel wat weg van een vissenstaart.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Nola: Nola is een stad in Campania. Als deze stad inderdaad de basis is voor deze naam is het wellicht de oudste naam met geografische achtergrond, nog een jaar eerder dan Ochsenheimer ermee begon. Het is de enige geografische naam die Leach maakte. Leach plaatste dit genus bij de Tortriciden; hijzelf gaf geen enkele toelichting.
confusalis: confusus is verward, verwarrend, waarschijnlijk vanwege de onzekerheid over de classificatie. De uitgang -alis geeft aan dat Herrich-Schäfer dacht dat het om een pyralide ging.

Auteursnaam en jaartal
(Herrich-Schäffer, 1847)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie visstaartjes (NOLIDAE)

variabele eikenuil
Nycteola revayana

kleine wilgenuil
Nycteola asiatica

Fotograaf: Rik Wever (vangst Stefan Franke), Stadskanaal, 20 juni 2023

populierengroenuil
Earias vernana

zilveren groenuil
Pseudoips prasinana

donker visstaartje
Meganola strigula

kleine groenuil
Earias clorana

alle soorten uit deze familie