wintergouduil Jodia croceago

De wintergouduil overwintert als vlinder, maar komt niet meer in ons land voor.
Familie
uilen (NOCTUIDAE)
Onderfamilie
Hadeninae / Jodia croceago
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid

Deze soort is voor het laatst waargenomen in Twente in 1970.

Rode lijst
verdwenen

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-17 mm. De voorvleugel heeft een hoekige vleugelpunt met een scherp uitstekend puntje; de diep oranjegele kleur contrasteert sterk met de witte achtervleugel. De middelste dwarslijn loopt vanaf de binnenrand van de vleugel schuin naar de niervlek en lijkt daar achter langs te lopen. De buitenste dwarslijn bestaat uit een rij donkere stippen en langs de voorrand bevinden zich witte vlekjes.

Gelijkende soorten vlinder

De lindegouduil (Tiliacea citrago) heeft een bredere voorvleugel en mist de witte vlekjes langs de voorrand; de buitenste dwarslijn is een duidelijke ononderbroken lijn en de middelste dwarslijn loopt tussen de ringvlek en de niervlek door. De eikenvoorjaarsuil (Orthosia miniosa) is niet oranjegeel en heeft geen scherp uitstekend puntje aan de voorvleugel.

lindegouduil
Tiliacea citrago
NOCTUIDAE: Hadeninae

eikenvoorjaarsuil
Orthosia miniosa
NOCTUIDAE: Hadeninae

Vliegtijd en gedrag

Half augustus-begin november en na de overwintering half maart-eind mei in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken wilgenkatjes en bloemen van klimop.

Levenscyclus

Rups: eind april-juli. De rups verpopt zich in een losse cocon net onder de grond. De soort overwintert als vlinder; soms worden overwinterende vlinders opgejaagd uit dode eikenbladeren op de grond. De paring vindt plaats in het voorjaar.

Waardplanten

Eik.

Habitat

Vooral (eiken)bossen.

Zeldzaamheid

Deze soort is voor het laatst waargenomen in Twente in 1970.

België

Uitgestorven. Vroeger gekend uit Antwerpen, Limburg en alle Waalse provincies, maar al voor 1980 verdwenen.

Mondiaal

Lokale verbreiding van Noordwest-Afrika (Marokko, Algerije, Tunesië) via Zuid- en Midden-Europa tot Voor-Azië. Naar het noorden tot Midden- en Zuid-Engeland (sterk achteruit gegaan), Nederland (hetzelfde), Noord-Duitsland (al uitgestorven), Polen, het zuiden van de Baltische staten en Moskou. In het zuidoosten Libanon en Irak. Oude meldingen uit het oosten hebben betrekking op de verwant J. sericea (Butler, 1878).

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Orange Upperwing
Duitse naam
Safran-Wintereule
Franse naam
la Xanthie safranée
Synoniemen
Oporina croceago, Xanthia croceago, Hoporina croceago
Toelichting Nederlandse naam

De gouduilen hebben een geelachtige (gouden) grondkleur.
Deze gouduil overwintert op beschutte plaatsen.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Jodia: iodes is roestkleurig; de kleur van de oranje voorvleugels.
croceago: croceus is oranje. Voor de uitgang -ago zie bij X. citrago.

Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

vroege eikenuil
Agrochola ruticilla

gestippelde rietboorder
Lenisa geminipuncta

kweekgrasuil
Apamea sordens

eenstreepgrasuil
Mythimna conigera

heide-schaaruil
Papestra biren

alle soorten uit deze familie