grijze worteluil Agrotis cinerea

Familie

uilen (NOCTUIDAE)

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Een soort die lokaal voorkomt in de duinen; af en toe een waarneming in het binnenland. RL: ernstig bedreigd.

Rode lijst

ernstig bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Half april-begin juli in één generatie. De mannetjes komen op licht; de vrouwtjes komen beter op smeer. ´s Nachts kunnen vrouwtjes rustend op korte grasstengels worden aangetroffen; bij warm weer zijn ze soms overdag actief en zijn dan vooral te vinden in grasvegetaties.

Levenscyclus

Rups: juni-april. De soort overwintert als volgroeide rups en verpopt zich in het vroege voorjaar in de grond.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Light Feathered Rustic

Duitse naam

Aschgraue Erdeule

Franse naam

la Noctulelle cendrée

Synoniemen

Scotia cinerea

Meer

Toelichting Nederlandse naam

De Agrotis- en Euxoa-soorten werden samengevoegd onder de groepsnaam worteluil. De rupsen hebben een relatie met plantenwortels.
Naast de Nederlandse wijzen ook de wetenschappelijke en de Duitse naam op de grijze kleur van deze vlinder.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Agrotis: agrotes is van het veld, iemand van het platte land. Grasland is meer het habitat dan bossen. Deze naam werd als eerste door Hübner voorgesteld (1806).
cinerea: cinereus is asachtig, naar de kelur van de vleugels.

Auteursnaam en jaartal

(Denis & Schiffermüller, 1775)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 13-17 mm. Deze vrij kleine Agrotis-soort heeft een relatief brede voorvleugel en een afgeronde vleugelpunt en is van alle verwante soorten te onderscheiden door het ontbreken van de tapvlek. Er zijn diverse kleurvormen waarbij vaak de grijze tinten overheersen. Kenmerkend is dat de niervlek meestal klein en tamelijk onopvallend is en de ringvlek zeer klein of afwezig. Op de voorrand van de vleugel bevinden zich meestal enkele donkere vlekken als begin van de dunne onregelmatige dwarslijnen en de middenschaduw. Het vrouwtje is kleiner dan het mannetje.

Gelijkende soorten rups

Zwartvlakworteluil (Euxoa obelisca), graanworteluil (Euxoa tritici), rookkleurige worteluil (Euxoa nigricans), variabele worteluil (Euxoa cursoria), witvlekworteluil (Euxoa lidia), bonte worteluil (Agrotis vestigialis), puta-uil (Agrotis puta), gewone velduil (Agrotis segetum), grote worteluil (Agrotis ipsilon), geoogde worteluil (Agrotis clavis), duinworteluil (Agrotis ripae) en gewone worteluil (Agrotis exclamationis).
Let op: de rupsen van de Euxoa- en de Agrotis-soorten zijn erg moeilijk uit elkaar te houden.
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

(Kalk)graslanden, steengroeven, heiden en duinen.

Planten

Diverse kruidachtige planten, waaronder kruiptijm, zuring en paardenbloem.

Waardplant

Zuring
Rumex

Paardenbloem
Taraxacum

Tijm
Thymus

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

Alle soorten uit deze familie