wit weeskind Catephia alchymista

Familie

spinneruilen (EREBIDAE)

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Werd vroeger vooral waargenomen in de zuidelijke provincies. na een tijd van afwezigheid was er in 1999 weer een waarneming in Gelderland. Vanaf 2016 jaarlijks waarnemingen, waarbij in 2020 meer dan tien waargenomen exemplaren in de zuidelijke helft van het land.

Rode lijst

verdwenen

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Eind april-half juli in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en rusten overdag op een boomstam.

Levenscyclus

Rups: juni-augustus. De rups heeft een sterke voorkeur voor jonge uitlopers van de waardplant. De soort overwintert als pop in een cocon op de grond.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

The Alchymist

Duitse naam

Weisses Ordensband

Franse naam

l'Alchimiste

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Zie voor een uitgebreide toelichting op de Nederlandse naam de uitleg bij het rood weeskind.
Meer over Nederlandse namen

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Catephia: katepheia is de ogen neerslaan om daarmee verslagenheid, spijt of schaamte uit te drukken, naar het zwart/wit patroon op de (onder?-)vleugel; deze kleuren horen traditioneel bij rouw.
alchymista: alchymista is een latijnse vorm van het Arabische al-kimia, een alchemist die vanouds een zwart kleed droeg, net als deze vlinder.

Auteursnaam en jaartal

(Denis & Schiffermüller, 1775)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 19-21 mm. De voorvleugel van deze spinneruil is aan de basis relatief breed en heeft een antracietgrijze tot zwartachtige grondkleur. Door het patroon van onregelmatige zwarte dwarslijnen en zwartomrande bruinachtige vlekken, die vaak een witachtige afzetting hebben heeft deze spinneruil een enigszins ruw uiterlijk. De witte afzetting is met name duidelijk zichtbaar aan de achterrand van de niervlek. De lichte golflijn is duidelijk zichtbaar en heeft een opvallende lichtbruine afzetting aan de buitenzijde, vooral nabij de binnenrandhoek. Kenmerkend voor deze spinneruil is de deels witte achtervleugel met de donkerbruine zoom. Ook de franje van de achtervleugel is gedeeltelijk wit gekleurd.

Gelijkende soorten vlinder

Zie het windeweeskind (Aedia leucomelas).

Gelijkende soorten vlinder

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Bossen en struwelen.

Planten

Eik; mogelijk ook iep.

Waardplant

Eik
Quercus

Iep
Ulmus

Tijdschriften

Soorten uit dezelfde familie spinneruilen (EREBIDAE)

Alle soorten uit deze familie