strogele spanner Aspitates gilvaria

Rupsen van de strogele spanner, die vooral kleine tijm als waardplant hebben, zijn nooit gevonden in Nederland en België.

Familie: spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie: Ennominae / Aspitates gilvaria
Groep: Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen: (goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid: Van deze zeer zeldzame zwerver zijn verspreid over het land slechts enkele waarnemingen bekend. De laatste waarneming dateert uit 1908 in Limburg.
Rode lijst: incidenteel

Verspreiding

Vliegtijd

Kenmerken vlinder: Voorvleugellengte: 15-18 mm. Over de lichtgele voorvleugel loopt een (rood)bruine schuine streep vanuit de vleugelpunt naar de binnenrand. Op de onderzijde van de achtervleugel bevindt zich een grijze lijn en een middenvlek. Het mannetje heeft geveerde antennen. Het vrouwtje is meer gespikkeld dan het mannetje en heeft ongeveerde antennen.
Kenmerken rups: Tot 32 mm; grijsachtig bruin tot okerkleurig, soms met een roze zweem op de flanken; over de rug een brede, lichte middenstreep met daarin een donkere middenlijn; op de flanken een aantal lichte en donkere lengtestrepen; een groot deel van deze tekening zet zich op de kop voort, die overigens dezelfde kleur als het lichaam heeft; op het achterste deel van het lichaam bevinden zich een paar kegelvormige uitwassen.
Gelijkende soorten vlinder: Zie de roodstreepspanner (Rhodometra sacraria) en de gele kustspanner (A. ochrearia).; roodstreepspanner
Rhodometra sacraria
GEOMETRIDAE: Ennominae

gele kustspanner
Aspitates ochrearia
GEOMETRIDAE: Ennominae

Vliegtijd en gedrag: Juli-augustus in één generatie. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen op licht. Overdag kunnen ze worden opgejaagd uit het gras.
Levenscyclus: Rups: waarschijnlijk september-juni; er zijn geen rupsenvondsten bekend uit Nederland. De soort overwintert als jonge rups en verpopt zich in een los spinsel in de grasvegetatie.
Waardplanten: Vooral kleine tijm, maar ook diverse andere kruidachtige planten.
Habitat: Vooral ruige (kalk)graslanden met kruiden, waarmee de rupsen zich kunnen voeden, en dode grasstengels om zich tussen te verbergen gedurende hun lange ontwikkelingsperiode.; kalkgraslanden

Zeldzaamheid: Van deze zeer zeldzame zwerver zijn verspreid over het land slechts enkele waarnemingen bekend. De laatste waarneming dateert uit 1908 in Limburg.
België: Zeer zeldzaam. Komt erg lokaal voor in Luik, Luxemburg en Namen.
Mondiaal: Van het Iberisch Schiereiland via West- en Midden-Europa tot Rusland en via het Middellandse Zeegebied tot de Zwarte Zee en de Kaukasus. Als ssp. orientaria (Alpheraky, 1892) in Centraal-Azië en Siberië. In Finland en de Baltische staten vliegt ssp. fenica (Fuchs, 1899). Niet in Scandinavië.
Trend op lange en korte termijn: Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden: Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.; voor 1950

1950 - 1979

1980 - 1999

2000 - feb 2016

Engelse naam

Straw Belle

Duitse naam

Einstreifiger Trockenrasenspanner

Franse naam

l'Aspilate jaunâutre , la Phalène de la millefeuille

Synoniemen

Aspilates gilvaria

Toelichting Nederlandse naam

De grondkleur van deze vlinder is strogeel. Veelal is deze vlinder echter meer grijs dan geel.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Aspitates: aspitates werd later door Treitschke gecorrigeerd naar Aspilates, maar volgens de I.C.Z.N.-regels moet de eerste spelling gehandhaafd blijven. Aspilates is een kostbare Arabische steen waar Plinius melding van maakt.
gilvaria: gilvus is geel, de grondkleur van de vlinder.

Auteursnaam en jaartal