gele kustspanner Aspitates ochrearia

De gele kustspanner is een echte kustsoort en heeft onder andere hertshoornweegbree als waardplant.

Familie: spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie: Ennominae / Aspitates ochrearia
Groep: Nachtvlinder die zowel dagactief als nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen: (goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid: Vrij algemeen. Een echte kustsoort die vrijwel uitsluitend voorkomt in Zeeland en in het zuidwesten van Zuid-Holland; de soort wordt echter de laatste jaren ook steeds vaker langs de kust van Noord-Holland gezien en ook op Texel, Vlieland, Terschelling en Ameland is de soort tegenwoordig al aangetroffen. RL: niet bedreigd.
Rode lijst: niet bedreigd

Verspreiding

Vliegtijd

Kenmerken vlinder: Voorvleugellengte: 12-16 mm. Heeft op de enigszins afgeronde gelige voorvleugel twee bruine, vaak gegolfde dwarslijnen. De grijze lijn op de wittige achtervleugel is eveneens gegolfd. Het vrouwtje is minder geel dan het mannetje, soms bijna bruinwit, en heeft ongeveerde antennen. De achterrand van de voorvleugel is soms geblokt, vooral bij het vrouwtje. De grootte kan enigszins variëren.
Gelijkende soorten vlinder: Lijkt op de zeldzame strogele spanner (A. gilvaria) en op de roodstreepspanner (Rhodometra sacraria), die beide een puntigere voorvleugel hebben met daarop geen twee dwarslijnen maar één schuine streep.; strogele spanner
Aspitates gilvaria
GEOMETRIDAE: Ennominae

roodstreepspanner
Rhodometra sacraria
GEOMETRIDAE: Ennominae

Vliegtijd en gedrag: Eind april-eind augustus in één, soms twee generaties. De vlinders worden overdag vaak opgejaagd vanuit de bodemvegetatie en kunnen bij warm weer ook vliegend worden waargenomen. Na het invallen van de duisternis zijn ze rustend op stengels te vinden. Ze komen op licht, meestal in kleine aantallen.
Levenscyclus: Rups: september-juli. De rups overwintert op de waardplant of op andere planten in de grasvegetatie.
Waardplanten: Hertshoornweegbree, klaversoorten en andere kruidachtige planten.
Habitat: Duinen en andere plaatsen langs de kust met zand en schrale begroeiing, zoals bijvoorbeeld industrieterreinen; ook schorren, kwelders en slikken.; duinen

industriegebieden

kwelders/schorren/slikken

Zeldzaamheid: Vrij algemeen. Een echte kustsoort die vrijwel uitsluitend voorkomt in Zeeland en in het zuidwesten van Zuid-Holland; de soort wordt echter de laatste jaren ook steeds vaker langs de kust van Noord-Holland gezien en ook op Texel, Vlieland, Terschelling en Ameland is de soort tegenwoordig al aangetroffen. RL: niet bedreigd.
België: Vrij algemeen in de kuststreek en het Antwerpse havengebied. Daarbuiten slechts enkele waarnemingen van zwervers.
Mondiaal: Verbreid in de kustzones van Noordwest-Afrika en in het gehele kustgebied van Europa, inclusief de Zwarte Zee en de Middellandse Zee. Ook op Corsica, Sardinië en Sicilië, maar niet bekend van Kreta. Ontbreekt in Ierland, Noordwest-Engeland en de landen rond de Oostzee. Oostelijk tot in Midden-Azië. Soms ook landinwaarts.
Trend op lange en korte termijn: Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden: Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.; voor 1950

1950 - 1979

1980 - 1999

2000 - feb 2016

Engelse naam

Yellow Belle

Duitse naam

Wiesen-Staubeule

Franse naam

l'Aspilate ochracée

Synoniemen

Aspilates ochrearia, Semiaspilates ochrearia

Toelichting Nederlandse naam

Deze spanner is bij ons een soort die voorkomt in de directe omgeving van de noordzeekust. De grondkleur van deze soort is geel hoewel ook bruinere exemplaren voorkomen.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Aspitates: aspitates werd later door Treitschke gecorrigeerd naar Aspilates, maar volgens de I.C.Z.N.-regels moet de eerste spelling gehandhaafd blijven. Aspilates is een kostbare Arabische steen waar Plinius melding van maakt.
ochrearia: ochra is oker, een soort gele aarde, naar de grondkleur van de vlinder.

Auteursnaam en jaartal