berken-orvlinder Tetheella fluctuosa

Bij de berken-orvlinder valt het donkere streepje aan de rand van de voorvleugels op.
Familie
eenstaartjes (DREPANIDAE)
Onderfamilie
Thyatitinae / Tetheella fluctuosa
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt lokaal op de zandgronden in het binnenland voor. RL: kwetsbaar.

Rode lijst
kwetsbaar

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 17-21 mm. Een goed kenmerk is de donkere maanvormige kleine middenvlek op de voorvleugel; deze vlek is soms wat vaag. Kenmerkend is ook het donkere schuine streepje dat, anders dan bij de andere or-vlindersoorten, niet uit de uiterste vleugelpunt ontspringt maar vanaf de plek waar de golflijn de voorrand bereikt.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de tweestip-orvlinder (Ochropacha duplaris).

tweestip-orvlinder
Ochropacha duplaris
DREPANIDAE: Thyatitinae

Vliegtijd en gedrag

Half mei-half augustus in één generatie; soms een partiële tweede generatie. De vlinders worden overdag soms vanuit het gebladerte opgejaagd. Ze zijn ´s nachts actief en komen, vaak in grote aantallen, op licht en soms op smeer.

Levenscyclus

Rups: juni-september. Rust overdag tussen samengesponnen bladeren en foerageert ´s nachts.

Waardplanten

Berk.

Habitat

Oude, volgroeide loofbossen en beboste heiden.

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt lokaal op de zandgronden in het binnenland voor. RL: kwetsbaar.

België

In Vlaanderen vrij zeldzaam ten oosten van de lijn van Antwerpen-Brussel, maar lokaal algemeen. Zeldzaam in Oost- en West-Vlaanderen. In Wallonië vrij zeldzaam en wijdverbreid ten zuiden van Samber en Maas.

Mondiaal

Van West-Europa naar het noorden tot Midden-Scandinavië. Ontbreekt mogelijk in Zuid-Europa. Naar het oosten via Rusland tot Japan.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Satin Lutestring
Duitse naam
Birken-Eulenspinner
Franse naam
l'Onduleuse , la Funèbre , la Noctuelle en deuil
Synoniemen
Cymatophora fluctuosa, Tethea fluctuosa, Palimpsestis fluctuosa
Toelichting Nederlandse naam

Zeven soorten uit de onderfamilie Thyatirinae zijn bijeengevoegd onder de groepsnaam orvlinder (nadere toelichting zie bij de orvlinder, Tethea or). De berk is een belangrijke waardplant van deze soort.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Tetheella: tetheella is een verkleinwoord van tethea en dat is afgeleid van Tethys, de vrouw van Oceanus en de moeder van de riviergoden en van de Oceaniden (nimfen van de open zee). De naam heeft betrekking op de dwarslijn op de voorvleugel die op het verloop van een rivier lijkt.
fluctuosa: fluctuosus is golvend, vanwege de 'beekjes', de lijntjes op de voorvleugel.

Auteursnaam en jaartal
(Hübner, 1803)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie eenstaartjes (DREPANIDAE)

linde-eenstaart
Sabra harpagula

tweestip-orvlinder
Ochropacha duplaris

witte eenstaart
Cilix glaucata

eiken-orvlinder
Cymatophorina diluta

beukeneenstaart
Watsonalla cultraria

braamvlinder
Thyatira batis

alle soorten uit deze familie