vuursteenvlinder Habrosyne pyritoides

Op de voorvleugels van de vuursteenvlinder bevindt zich een opvallende zigzag-tekening.
Familie
eenstaartjes (DREPANIDAE)
Onderfamilie
Thyatitinae / Habrosyne pyritoides
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid
Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.
Rode lijst
niet bedreigd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 17-20 mm. De voorvleugel valt op door de vuursteenachtige tekening, geëtst met een wit en oranjebruin zigzagpatroon; dit is vooral goed te zien in rusthouding.

Kenmerken rups

Tot 40 mm; lichaam kastanjebruin, met een netwerk van kleine zwartachtig bruine streepjes; insnijdingen tussen de segmenten zwart; een zwarte lengtestreep over het midden van de rug; aan weerszijden van segment vier een grote, witte vlek boven het spiraculum; kop roodachtig bruin.

Vliegtijd en gedrag
Half juni-begin augustus in één generatie; een partiële tweede generatie is zeldzaam. De vlinders zijn actief vanaf de schemering en komen zowel op smeer als op licht.
Levenscyclus
Rups: augustus-oktober. De rups foerageert vooral ´s nachts en schijnt vaker voor te komen op braamstruiken onder bomen dan op struiken op open plekken. De soort overwintert als pop in een losse cocon in de strooisellaag.
Waardplanten
Gewone braam en framboos.
Habitat

Vooral open bossen met hakhout; ook braamstruwelen langs graslanden en tuinen.

Zeldzaamheid
Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.
België
Algemeen in het hele land.
Mondiaal
Europa via Rusland tot Oost-Azië (Japan). In het zuiden via Klein-Azië en Iran tot Noord-India. In Scandinavië alleen in Zuid-Zweden en Zuid-Finland. In delen van Zuid-Europa nog niet gesignaleerd (Zuid-Spanje, Sicilië en Zuid-Griekenland).
Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Buff Arches
Duitse naam
Achat-Eulenspinner
Franse naam
la Râtissée
Oud Nederlandse naam
agaatvlinder, braamvlindertje
Synoniemen
Habrosyne derasa, Thyatira derasa, Gonophora derasa, Thyatyra derasa
Toelichting Nederlandse naam
De schitterende tekening van deze vlinder doet denken aan een gevlamde steen. Ook de wetenschappelijke soortnaam wijst op gefixeerd vuur. Meer over Nederlandse namen

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Habrosyne: habrosune is pracht, luister; dat slaat op het prachtige uiterlijk van de vlinder.
pyritoides: purites betekent van vuur en eidos betekent vorm. De vorm en kopergele kleur van de tekening op de voorvleugels.
Auteursnaam en jaartal
(Hufnagel, 1766)

Soorten uit dezelfde familie eenstaartjes (DREPANIDAE)

witte eenstaart
Cilix glaucata

orvlinder
Tethea or

groenige orvlinder
Polyploca ridens

berken-orvlinder
Tetheella fluctuosa

linde-eenstaart
Sabra harpagula

bruine eenstaart
Drepana curvatula

alle soorten uit deze familie