bleke eenstaart Falcaria lacertinaria

De bleke eenstaart met zijn gekartelde voorvleugels wordt ook wel hagedisje genoemd.

Familie: eenstaartjes (DREPANIDAE)
Onderfamilie: Drepaninae / Falcaria lacertinaria
Groep: Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen: (goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid: Vrij algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: kwetsbaar.
Rode lijst: kwetsbaar

Verspreiding

Vliegtijd

Kenmerken vlinder: Voorvleugellengte: 14-18 mm. De voorvleugels, die, anders dan bij de meeste andere leden van de onderfamilie van de eenstaartjes, in rust dakvormig schuin omhoog gehouden worden, hebben een onregelmatig gekartelde achterrand, twee donkere evenwijdige dwarslijnen en een middenstip. Er is weinig variatie in tekening, maar de vlinders van de tweede generatie zijn kleiner en minder bruin. Vlinders van de eerste generatie hebben vaak een bruinere vlekkerige tekening en een zilvergrijze tint. Het vrouwtje is groter en robuuster dan het mannetje en heeft fletsere kleuren.
Kenmerken rups: Tot 20 mm; vrij slank, naar de gepunte staart versmald; lichaam bruin, soms met een purperachtige zweem; soms met een dubbele rij donkerbruine driehoekige vlekjes op de rug; segment twee en drie elk met een paar puntige wratjes op de rugzijde; kop purperachtig bruin met witachtige tekening, enigszins ingesneden.
Gelijkende soorten vlinder: Zie de bruine sikkeluil (Laspeyria flexula).; bruine sikkeluil
Laspeyria flexula
DREPANIDAE: Drepaninae

Vliegtijd en gedrag: April-eind augustus in twee generaties. De vlinders zijn ´s nachts actief en komen goed op licht. Soms worden ze overdag van de waardplant opgejaagd.
Levenscyclus: Rups: juni-begin oktober. De rups is vaak aan te treffen in berkenopstanden tot ongeveer twee meter hoog en is vooral talrijk op warme zonnige plekjes. De soort overwintert als pop in een cocon in een opgevouwen blad.
Waardplanten: Vooral op berk, maar ook wel op els.
Habitat: Vooral bossen, struwelen en heiden; ook tuinen.; bossen

heiden

struwelen

tuinen

Zeldzaamheid: Vrij algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: kwetsbaar.
België: Vrij zeldzaam in Vlaanderen. Wijdverbreid in de Kempen en de boscomplexen rond Brugge, Brussel en Leuven. Ontbrekend in grote delen van Oost- en West-Vlaanderen. In Wallonië vrij algemeen en wijdverbreid in alle provincies, maar waargenomen in lage aantallen.
Mondiaal: Van de Pyreneeën via West-Europa, Ierland en de Britse eilanden en via Noord- en Midden-Europa tot Oost-Azië. Niet in zuidelijk Europa. De noordgrens ligt boven de poolcirkel. De zuidgrens in Noord-Spanje en op de Balkan. Volgens Schmidt (1991) ook in Midden-Italië.
Trend op lange en korte termijn: Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden: Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.; voor 1950

1950 - 1979

1980 - 1999

2000 - feb 2016

Engelse naam

Scalloped Hook-tip

Duitse naam

Birken-Sichelflügler

Franse naam

la Lacertine , le Lézard

Oud Nederlandse naam

berkeneenstaart, hagedisje

Synoniemen

Drepana lacertinaria, Platypteryx lacertinaria, Platypteryx lacertula, Platypteryx scincula

Toelichting Nederlandse naam

De rupsen van de Drepaninae hebben een puntvormig uiteinde: het eenstaartje.
De bleke eenstaart is de bleekste van de groep.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Falcaria: falx is sikkel en falcarius is letterlijk de maker van een sikkel. Haworth bedoelt de vorm van de vleugel aan te geven.
lacertinaria: lacerta is een hagedis; dit heeft te maken met de rups. Linnaeus beschrijft de rups en laat zijn fantasie de vrije loop en vindt hem op een hagedis lijken.

Auteursnaam en jaartal