egale stipspanner Idaea straminata

De lichtbruine vleugels van de egale stipspanner maken een zijdeachtige indruk.
Familie
spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie
Sterrhinae / Idaea straminata
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Niet zo algemeen. Komt lokaal voor op de zandgronden en in de duinen; plaatselijk algemeen. RL: kwetsbaar.

Rode lijst
kwetsbaar

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 13-15 mm. Lijkt sterk op een grijze stipspanner (I. aversata) zonder donkere band. De flets lichtbruine vleugels zijn zachter van kleur en maken een gladde zijdeachtige indruk. De centrale dwarslijnen zijn dun en over het algemeen vrij vaag; de buitenste dwarslijn is het duidelijkst zichtbaar.

Kenmerken rups

Tot 22 mm; lichaam sterk gerimpeld en fijn geribbeld, bleek roze-achtig bruin met een grijze zweem over de rug, onder de spiracula groenachtig grijs; op de rug een rij van vier X-vormige grijze vlekken en een korte grijze lengtestreep tot aan de staart; kop roze-achtig bruin met grijze tekening.

Gelijkende soorten vlinder

De buitenste dwarslijn van de grijze stipspanner (I. aversata) heeft vlak bij de voorrand een duidelijke knik naar binnen. Zie ook de strooiselstipspanner (I. laevigata).

Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen Idaea straminata en I. aversata.

strooiselstipspanner
Idaea laevigata
GEOMETRIDAE: Sterrhinae

grijze stipspanner
Idaea aversata
GEOMETRIDAE: Sterrhinae

Gelijkende soorten rups

Grijze stipspanner (Idaea aversata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

grijze stipspanner
Idaea aversata
GEOMETRIDAE: Sterrhinae

Vliegtijd en gedrag

Begin juni-begin augustus in één generatie; soms een tweede generatie tot half september. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen meestal in kleine aantallen op licht.

Levenscyclus

Rups: juli-mei. De soort overwintert als rups en verpopt zich in de strooisellaag.

Waardplanten

Diverse kruidachtige planten, waaronder paardenbloem.

Habitat

Vooral open bossen en met struiken begroeide heideterreinen; soms struwelen, landwegen, ruige graslanden en tuinen.

Zeldzaamheid

Niet zo algemeen. Komt lokaal voor op de zandgronden en in de duinen; plaatselijk algemeen. RL: kwetsbaar.

Belgiƫ

Zeldzaam in Vlaanderen. Nagenoeg beperkt tot de Kempen; recent (2010) ook gezien in het Waasland. In Wallonië zeldzaam en recent enkel gemeld uit Luik en Namen.

Mondiaal

Van Noord-Afrika en het Iberisch Schiereiland via West- en Midden-Europa (inclusief de Britse eilanden) oostwaarts via de gematigde zone tot de Amoer en Sachalin (ssp. karafutonis Matsumura 1925), Mongolië en Siberië (ssp. sibirica Djakonov 1926); in het noorden tot de poolcirkel, in het zuiden: de westelijke Middellandse Zee-eilanden, Italië, de Balkan, het Kaspische gebied en nog oostelijker tot Pamir.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Plain Wave
Duitse naam
Olivgrauer Doppellinien-Zwergspanner
Franse naam
l'Acidalie sobre
Synoniemen
Sterrha straminata, Idaea inornata, Acidalia inornata, Sterrha inornata
Toelichting Nederlandse naam

De stipspanners hebben een meer of minder duidelijke middenstip op voor- en ook vaak op achtervleugels. Nagenoeg alle Scopula's en Idaea's zijn stipspanners. Deze stipspanner is egaler van kleur dan de gelijkende grijze stipspanner.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Idaea: idaios heeft betrekking op de berg Ida, de uitzichtplaats van waaruit de goden en godinnen de gevechten rond Troje volgden.
straminata: stramen is stro, naar de grondkleur van de vleugels.

Auteursnaam en jaartal
(Borkhausen, 1794)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

moerasstipspanner
Scopula corrivalaria

ogentroostdwergspanner
Eupithecia laquaearia

geel spannertje
Hydrelia flammeolaria

satijnstipspanner
Idaea subsericeata

grote voorjaarsspanner
Agriopis marginaria

varenspanner
Petrophora chlorosata

alle soorten uit deze familie