harige voorjaarsuil Brachionycha nubeculosa

Familie: uilen (NOCTUIDAE)
Onderfamilie: Cuculliinae / Brachionycha nubeculosa
Groep: Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen: (moeilijk tot zeer moeilijk te determineren)
Zeldzaamheid: Van deze soort zijn in 1895 twee exemplaren waargenomen bij Breda.
Rode lijst: verdwenen

Verspreiding

Vliegtijd

Kenmerken vlinder: Voorvleugellengte: 20-24 mm. Een grote, fors gebouwde uil met een sterk behaard borststuk en een krachtige zwarte tekening op de voorvleugel. De grote lichte niervlek is enigszins vervormd en heeft aan de binnenzijde een zwartgerande witte streep die in het verlengde ligt van de donkere hoofdader in het midden van de vleugel. De grondkleur varieert van bruinachtig grijs tot soms zwartachtig bruin.

Vliegtijd en gedrag: Maart-half april in één generatie. De vlinders komen op licht en op smeer.
Levenscyclus: Rups: mei-begin juli. De rups kan overdag worden aangetroffen op de lagere takken van oude berken. De soort overwintert als pop in de grond, soms meer dan één jaar.
Waardplanten: Diverse loofbomen, met een voorkeur voor berk.
Habitat: Loofbossen en andere plaatsen met oude volgroeide berken.; bossen

loofbossen

Zeldzaamheid: Van deze soort zijn in 1895 twee exemplaren waargenomen bij Breda.
België: Zeer zeldzaam. Komt lokaal voor in Namen en Luxemburg.
Mondiaal: In Europa vooral in het centrum; in het zuiden meer als een bergsoort in het Centraal-Massief, de zuiddalen van de Alpen, Slovenië, Bosnië-Herzegowina en Bulgarije. In het noorden een geïsoleerd areaal in Schotland, verder Midden-Noorwegen, Midden-Zweden, Midden-Finland (met enkelingen meer naar het noorden) en Karelië. Verder dwars door Noord-Azië tot Sachalin en Japan.
Trend op lange en korte termijn: Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden: Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.; voor 1950

1950 - 1979

1980 - 1999

2000 - feb 2016

Engelse naam

Rannoch Sprawler

Duitse naam

Frühlings-Rauhhaareule

Franse naam

la Noctuelle nubéculeuse

Synoniemen

Asteroscopus nubeculosa, Branchionycha nubeculosa

Toelichting Nederlandse naam

Voorjaarsuilen vliegen vroeg in het jaar. De meeste zijn Orthosia-soorten.
Deze soort heeft een sterk behaard borststuk.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Brachionycha: brakhus is kort en onux is een klauw. Dit verwijst naar de klauwvormige spoor aan de tibia.
nubeculosa: nubecula is een wolkje, naar de donkere schaduwen op de vleugels van deze soort.

Auteursnaam en jaartal