lieveling Timandra comae

De roodbruine diagonale lijn over de vleugels maakt de lieveling gemakkelijk herkenbaar.
Familie
spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie
Sterrhinae / Timandra comae
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.

Rode lijst
niet bedreigd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 15-18 mm. Gemakkelijk te herkennen aan de rozerode of roodachtig bruine diagonale lijn die vanuit de vleugelpunt schuin over de voorvleugel naar de binnenrand loopt en doorloopt over de achtervleugel. Ook de helder rozerode achterrand van de vleugels is kenmerkend. De grondkleur van de vleugels is roomkleurig bruin met een variabele zeer fijne donkere spikkeling. De achtervleugel heeft halverwege de achterrand een duidelijke punt. De rozerode tinten kunnen in de loop van de vliegtijd verbleken waardoor het bruin gaat overheersen; de tekening varieert weinig. Zeer zelden worden donkerbruine of purperachtig zwarte exemplaren waargenomen. Exemplaren van de eerste generatie zijn groter dan die van de tweede generatie; vlinders van de derde generatie zijn witter met een grovere spikkeling.

Kenmerken rups

Tot 23 mm; lichaam roodachtig bruin tot grijs met een donkere, chevron-achtige tekening over de rug; lichaam achter de kop gezwollen, waardoor in rust een 'cobra-achtig' uiterlijk ontstaat; kop bruin.

Gelijkende soorten vlinder

Bij de ligusterstipspanner (Scopula imitaria) loopt de middenlijn niet naar de vleugelpunt, maar naar de voorrand.

Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen beide soorten.

ligusterstipspanner
Scopula imitaria
GEOMETRIDAE: Sterrhinae

Vliegtijd en gedrag

Begin mei-eind september in twee, meestal drie generaties. De vlinders komen op licht en worden overdag vaak opgejaagd uit lage vegetatie.

Levenscyclus

Rups: het hele jaar waar te nemen. De rups overwintert en verpopt zich in het voorjaar in de strooisellaag.

Waardplanten

Zuring, duizendknoop en varkensgras.

Habitat

Allerlei vochtige plaatsen met weelderige kruidenrijke vegetaties zoals struwelen langs sloten, brede bospaden, natte weilanden en tuinen.

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.

België

Zeer algemeen in het hele land.

Mondiaal

Noord-Afrika, het Iberisch Schiereiland, de Middellandse Zee, Italië, de Balkan, Klein-Azië en Toerkmenistan. Naar het noorden West- en Midden-Europa inclusief de Britse eilanden, Scandinavië, de Baltische landen tot Rusland. Verder naar het oosten tot Japan; daar gemengd met de soorten T. recompta (Prout, 1930) en T. paralias (Prout, 1954) (Kaila & Albrecht 1994).

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Blood-vein
Duitse naam
Ampferspanner
Franse naam
la Timandre aimée , le Talisman , l'Anguleuse
Synoniemen
Timandra comai, Timandra griseata, Timandra amata
Toelichting Nederlandse naam

Linnaeus heeft aan deze spanner de soortnaam amata (= lieveling) toegekend. Lieveling is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in 'Onze vlinders' (begin vorige eeuw).

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Timandra: Timandra is de dochter van Tyndareus en Leda en de zus van Clytemnestra.

Auteursnaam en jaartal
Schmidt, 1931

Actualiteiten

Ontdek meer

Tijdschriften

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

gevlekte heispanner
Dyscia fagaria

voorjaarsspanner
Apocheima hispidaria

sparspanner
Thera variata

roestige stipspanner
Idaea inquinata

witbandspanner
Spargania luctuata

v-dwergspanner
Chloroclystis v-ata

alle soorten uit deze familie