schijn-gamma-uil Syngrapha interrogationis

De schijn-gamma-uil is een trekvlinder, die zeer zeldzaam is in Nederland en België.
Familie
uilen (NOCTUIDAE)
Onderfamilie
Plusiinae / Syngrapha interrogationis
Groep
Nachtvlinder die zowel dagactief als nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Een trekvlinder waarvan slechts enkele recente waarnemingen bekend zijn.

Rode lijst
trekvlinder

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 15-18 mm. Deze uil houdt in rust de vleugels dakvormig omhoog. Op de bovenkant van het borststuk bevindt zich een opvallende kuif en verder naar achteren zijn enkele kleinere kuifjes zichtbaar. De voorvleugel is zwartachtig van kleur en uitgebreid gemarmerd met licht zilverachtig grijs en bestoven met donkerder grijs of paarsachtig grijs. In het midden van de vleugel bevindt zich een kleine zilverkleurige vlek die onregelmatig en variabel van vorm is. Soms is de vlek Y-vormig, soms V-vormig met daarnaast een rond vlekje, soms heeft de vlek de vorm van een korte golvende lijn. De golflijn is opvallend scherp getand. De achtervleugel is lichtbruin met een donkerdere zoom.

Gelijkende soorten vlinder

De ni-uil (Trichoplusia ni) is meer bruinachtig grijs met een paarsachtige tint en de zilverkleurige vlek is minder onregelmatig van vorm. Zie ook de gamma-uil (Autographa gamma).

gamma-uil
Autographa gamma
NOCTUIDAE: Plusiinae

ni-uil
Trichoplusia ni
NOCTUIDAE: Plusiinae

Vliegtijd en gedrag

Eind juni-eind augustus in één generatie. De vlinders vliegen vanaf de schemering en soms overdag; ze komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen.

Levenscyclus

Rups: juli-juni. De soort overwintert als rups en verpopt zich in een cocon aan de onderkant van een blad van de waardplant of in de strooisellaag.

Waardplanten

Struikhei en bosbes.

Habitat

Heiden.

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Een trekvlinder waarvan slechts enkele recente waarnemingen bekend zijn.

België

Zeer zeldzaam. Een trekvlinder die recent in West-Vlaanderen werd waargenomen (Ingelmunster, 2006). In Wallonië zeer lokaal en recent in Luik waargenomen.

Mondiaal

In Europa en Azië in de noordelijke landen inclusief IJsland, naar het zuiden uitsluitend nog in de bergen. Het zuidelijkste in de Pyreneeën, de Alpen, Midden-Italië en in de bergen van de Balkan naar het zuiden tot Bulgarije en Roemenië, Klein-Azië, het Pontisch gebergte. In Oost-Azië tot Korea en Japan. Grote delen van boreaal Noord-Amerika. De populaties in de Pyreneeën behoren tot ssp. pyrenaica (Hampson, 1913), die van Finland (Lapland), Zweden en Noord-Karelië tot ssp. norrlandica (Schulte, 1956).

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Scarce Silver Y
Duitse naam
Heidelbeeren-Silbereule
Franse naam
la Plusie de l'orcette , le Point d'interrogation
Oud Nederlandse naam
valse gammauil
Synoniemen
Plusia interrogationis
Toelichting Nederlandse naam

Deze soort heeft er alle schijn van een gamma-uil te zijn.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Syngrapha: waarschijnlijk een samenvoeging van sun- is met en het genus Autographa. Dus: nog een genus met metaaltekens op de voorvleugels.
interrogationis: interrigationis signum is een vraagteken. Linnaeus beschrijft het teken als zodanig.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

getekende gamma-uil
Macdunnoughia confusa

gevlamde rietuil
Senta flammea

bleekschouderuil
Acontia lucida

rietgrasuil
Apamea unanimis

geelvleugeluil
Thalpophila matura

levervlek
Euplexia lucipara

alle soorten uit deze familie